TY - JOUR ID - 78744 TI - نظریه پردازی و مقیاس سازی برای سنجش نظام ارزشی به منظور بررسی تأثیر جهانی شدن بر نظام ارزشی دانش آموزان نوجوان ایران JO - نوآوری‌های آموزشی JA - JEI LA - fa SN - 1735-1235 AU - لطف آبادی, حسین AU - نوروزی, وحیده AD - استاد روانشناسی تربیتی دانشگاه شهید بهشتی AD - پژوهشگر و کارشناس ارشد روان‌شناسی بالینی Y1 - 2004 PY - 2004 VL - 3 IS - 1 SP - 33 EP - 58 KW - نظریه پردازی KW - مقیاس سازی KW - نظام ارزشی KW - سنجش نظام ارزشی DO - N2 - فرآیند و طرح "جهانی شدن" که از اواخر جنگ جهانی دوم، با عنوان های گوناگون در کشورهای پیشرفتهٔ صنعتی غرب ظهور کرده با گذشت زمان، سرعت و دامنهٔ بیشتری یافته است، به گونه ای که از دههٔ ۱۹۹۰ به یکی از چالش های اساسی بشری مبدل شده و بر نظام ارزشی و هویت مردم و به ویژه نوجوانان و جوانان، تأثیری عمیق گذاشته است. نظام ارزشی یا مجموعهٔ کیفیت های مطلوب و درونی در ساختار روان شناختی فرد، به عنوان اساسی ترین لایه های شخصیت و هویت جوانان، شکل دهندهٔ پایه های نظام نگرشی و رفتاری آنان است. مطالعات جدید در بارهٔ نظام ارزشی را که روان شناسان اجتماعی غرب صورت داده اند الزاماً نمی تواند بدون توجه به مطالعات ملی در سایر فرهنگ ها، از جمله در فرهنگ ایرانی، مورد پذیرش قرار گیرد. همچنین، از آنجا که ارزش های فرهنگ آنگلو- امریکن، با عنوان ارزش های جهانی، به همه جای دنیا و از جمله کشور ما رسوخ می کند، جا دارد که نظام ارزشی دانش آموزان نوجوان ایرانی و تأثیر جهانی شدن بر این ارزش ها مورد مطالعه قرار گیرد. مبنای نظری اصلی نظام ارزشی مورد بحث ما آن است که اساسی ترین ارزش های فرهنگ ایرانی- اسلامی را در مقابل ارزش های مخالف آن قرار دهیم و، با توجه به مطالعات انجام شده در این زمینه و پس از دستیابی به یک نظام ارزشی فراگیر، دریابیم که نوجوانان دانش آموز ایرانی، بر حسب نزدیکی یا دوری از فرهنگ اصیل ملی خود چه جایگاهی دارند. برای ساختن مقیاس سنجش نظام ارزشی نیز سعی کرده ایم با بهره گیری از مطالعات و مقیاس سازیهای روان سنجی، ابزار بومی مناسبی تهیه و این مقیاس را روایی یابی کنیم. بر این اساس، در بخش اول پژوهشی با عنوان "بررسی تأثیر نحوهٔ نگرش دانش آموزان دبیرستانی و پیش دانشگاهی ایران به جهانی شدن و تأثیر آن بر ارزش ها و هویت دینی و ملی آنان" که در حال اجرای آن هستیم، ابزاری برای سنجش نظام ارزشی ساخته ایم. روایی یابی این مقیاس، اولاً با استفاده از نظر متخصصان روی یکایک گویه های آن، ثانیاً با اجرای مقیاس روی یک نمونهٔ آزمایشی ۵۶۸ نفری از دانش آموزان دبیرستانی و پیش دانشگاهی و با مطالعات تحلیل عاملی روی نتایج حاصله، صورت گرفته است. در این مقیاس، ده ترجیح در نظام ارزشی و نیز محتوا و شدت جهت گیری ارزشی در ده مقولهٔ ارزش های فردی، ارزش های خانوادگی، ارزش های اقتصادی، ارزش های سیاسی، ارزش های اجتماعی، ارزش های هنری، ارزش های علمی و نظری، ارزش های دینی، ارزش های ملی، و ارزش های جهانی شدن مشخص شده است. در این مقاله، پس از توضیح و تبیین مفاهیم جهانی شدن و نظام ارزشی، مقیاسی را که برای "سنجش نظام ارزشی" ساخته ایم، ارائه کرده، نتیجهٔ مطالعات روایی یابی و پایایی این مقیاس را توضیح داده ایم. UR - https://noavaryedu.oerp.ir/article_78744.html L1 - https://noavaryedu.oerp.ir/article_78744_4e12e451ec929c65db41c364d8d350e3.pdf ER -