2024-03-29T04:40:00Z
https://noavaryedu.oerp.ir/?_action=export&rf=summon&issue=9978
نوآوریهای آموزشی
1735-1235
1735-1235
1384
4
2
تهیه و تدوین برنامۀ درسی مهارت های زندگی برای دانش آموزان دورۀ تحصیلی متوسطه
رسول
کردنوقابی
حسن
پاشا شریفی
هدف از پژوهش حاضر، تعیین مهارت های زندگی ضروری برای دانش آموزانِ ایرانی دورۀ تحصیلی متوسطه، طراحی الگوی مناسب برنامه درسی برای آن و تعیین اثربخشی آن بود. برای تهیۀ فهرست اولیۀ مهارت های زندگی، به تعاریف و نظریه های موجود در این زمینه مراجعه شد و یک فهرست دوازده گانه از مهارت های زندگی ضروری برای دانش آموزان دوره متوسطه تهیه شد. مهارت های این فهرست عبارت بودند از: خودآگاهی، مقابله با هیجانات، مقابله با استرس (فشار روانی)، همدلی، ارتباط مؤثر، روابط بین فردی، شهروند مسئول بودن، حل تعارض، تصمیم گیری، حل مسئله، تفکر خلاق و تفکر انتقادی. از این فهرست، سه پرسشنامۀ نیازسنجی استخراج شد. یک پرسشنامه 50 پرسشی برای دانش آموزان، یک پرسشنامۀ 50 پرسشی برای والدین و یک پرسشنامۀ 12 پرسشی برای دبیران، کارشناسان و صاحب نظران تعلیم وتربیت. پرسشنامه ها در اختیار 600 دانش آموز دختر و پسر دوره متوسطه (از هر پایۀ تحصیلی 150 نفر)، 240 نفر از والدین دانش آموزان با مدرک تحصیلی حداقل دیپلم، 150 دبیر دوره متوسطه، 20 نفر کارشناس ستادی و 10 نفر صاحب نظر تعلیم و تربیت قرار گرفت. تحلیل نتایج نشان داد که مهارت های خودآگاهی، ارتباط مؤثر، روابط بین فردی، مقابله با استرس، تصمیم گیری، حل مسئله، تفکر انتقادی و تفکر خلاق از نظر مخاطبان مختلف از اولویت های بالایی برخوردارند. همچنین، الگویی مناسب برای برنامه درسی مهارت های زندگی دانش آموزان دوره متوسطه تدوین شد. این الگو شامل اهداف، رئوس محتوا، نوع محتوا، روش های آموزش و روش های ارزشیابی مهارت های زندگی است. در مرحلۀ آزمایشی پژوهش، برنامۀ درسی مهارت خودآگاهی که در اکثر اولویت بندی ها، در رتبۀ اول قرار داشت در قالب یک طرح آزمایشی پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل با نمونه ای به حجم 120 نفر اجرا شد. تحلیل اطلاعات این بخش نشان داد که آموزش مهارت خودآگاهی به دانش آموزان، در تقویت این مهارت در آنان مؤثر است.
برنامه ریزی درسی
مهارت های زندگی
مهارت خود آگاهی
دانش آموزان دبیرستانی ایرانی
2005
06
22
11
34
https://noavaryedu.oerp.ir/article_78772_e54f0b0733e1dbc0eb4e8fceeadfc6d3.pdf
نوآوریهای آموزشی
1735-1235
1735-1235
1384
4
2
بررسی نوآوری های آموزشی در مدارس ایران
مرتضی
منطقی
وقوع انقلاب اطلاعاتی از سویی و پیشرفت روزافزون فناوری ها از سوی دیگر، نظام آموزشی سنتی را از بسیاری جهات به شدت تحت تأثیر قرار داده است تا تحولاتی را به آن تحمیل کند. عدم کارآیی نظام پیشین حافظه مدار در شرایطی که حجم علم در هر 5/5-5 سال دو برابر می شود، تغییر رویکرد سنتی به رویکرد حل مسئله را الزامی کرده است. همچنین پیشرفت در فناوری های ارتباطی، در نظام آموزشی تأثیر گذاشته و تحولاتی را در آن ایجاد کرده است. از این رو بررسی نوآوری های آموزشی 1 (شامل تغییرات در زمینۀ نظام های آموزشی، محتوای آموزشی، تغییراتی که به تحول سازمان آموزشی می انجامد و فناوری های جدید آموزشی)، در ایران از اهمیت ویژه برخوردار شده است. این پژوهش، براساس اطلاعات حاصله از مهم ترین نوآوری های به وقوع پیوسته در سطح جهان و تهیۀ و تدوین پرسشنامه ای محقق ساخته که از سوی 1316 نفر از دبیران مدارس راهنمایی و دبیرستانی زن و مرد در سطح 14 استان کشور تکمیل شده، به بررسی میزان تحقق نوآوری های مزبور پرداخته است. نتایج به دست آمده اولاً بیانگر نوآوری های آموزشی است که در سطح مدارس کشور محقق شده و ثانیاً بیانگر نوآوری های آموزشی است که معلمان و اولیای اجرایی_ آموزشی نوآور، تمایل به زمینه سازی سازمان آموزش و پرورش برای تحقق آن ها داشته اند.
نوآوری های آموزشی
فناوری های جدید آموزشی
معلمان زن و مرد
رویکرد سنتی
رویکرد مسئله مدار
2005
06
22
35
57
https://noavaryedu.oerp.ir/article_78773_293f046cb5756d41df26c6178e0b5114.pdf
نوآوریهای آموزشی
1735-1235
1735-1235
1384
4
2
طراحی ساختار سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی ایران، الگویی برای طراحی ساختار سازمان های مشابه
احمد
حج فروش
سید
محمد اعرابی
این مقاله بر اساس طرحی پژوهشی با همین عنوان و با هدف شناسایی متغیرهای محتوایی و ساختاری مؤثر بر ساختار سازمانی و طراحی ساختار مناسب، به صورت مفهومی و عملی موقعیت این متغیرها را در دو وضعیت موجود و مطلوب مشخص کرده است. در این پژوهش از اسناد دست اول، پژوهش های انجام شده مرتبط، نتایج مصاحبه با مدیران و مشاوران سازمان درباره ابزارهای گردآوری داده ها (ابداعی رابینز)، الگوهای پنجگانه مینتزبرگ، الگوی عملی ندلر - توشمن، الگوی ارتباط هدف و ساختار (ابداعی رورباف)، الگوی ارتباط پنجگانه چرخه زندگی و ساختار (ابداعی لاری ای گرینر)، با تغییراتی در آن ها و افزودن چند الگوی دیگر که همه ابزارها از روایی و اعتبار برخوردارند، استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در این سازمان، سه متغیر ساختاری پیچیدگی، رسمیت و به ویژه تمرکز، بالا یا بسیار بالاست و باید کاهش یابد. اهداف و استراتژی سازمان در وضعیت موجود، در حد کارایی است در صورتی که در وضعیت مطلوب باید اثر بخش باشد. محیط آرام، باثبات و نسبتاً مطمئن در نظر گرفته شده است در صورتی که در وضعیت مطلوب لازم است محیط تا اندازه ای متلاطم باشد. در حال حاضر اندازه سازمان بسیار بزرگ است و لازم است از طریق کاهش قابل توجه نیروی انسانی غیرمتخصص و به کارگیری متخصصان بیشتر، اندازه سازمان کوچک شود. در پایان بر اساس الگوی طراحی شده، 18 پیشنهاد همراه با نمودار تشکیلات ماتریسی و پیوندی ارائه شده است. با استفاده از الگوی به دست آمده در این پژوهش، می توان ساختار سازمان های مشابه را طراحی کرد.
سازمان
ساختار سازمانی
سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی
متغیرهای محتوایی شامل اهداف و استراتژی
محیط
فناوری و اندازه سازمان
متغیرهای ساختاری شامل پیچیدگی
رسمیت و تمرکز
2005
06
22
58
85
https://noavaryedu.oerp.ir/article_78774_2ecf8f0dab71aab56e9833d4f173eee6.pdf
نوآوریهای آموزشی
1735-1235
1735-1235
1384
4
2
بررسی تطبیقی رابطۀ بین سبک های تفکر دختران و پسران دبیرستانی با پیشرفت تحصیلی آنان
عبدالحمید
رضوی
احمد
علی شیری
هدف این مقاله بررسی سبک های تفکر دانش آموزان و ارتباط آن با پیشرفت تحصیلی، جنسیت و سن آنان از دید روانشناسی اجتماعی است. اطلاعات مورد نیاز از میان 602 نفر دانش آموز (286 دختر و 316 پسر) سال دوم و سوم دبیرستانی شهرهای استان فارس با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای – خوشه ای چند مرحله ای و با مقیاس سبک تفکر استرنبرگ (1997) گردآوری شده است. کمترین همبستگی میان گویه های ابزار 0/34 و مقدار آلفای طیف ها 0/66 مبین معتبر بودن ابزار بوده است. داده های پژوهش با بهره گیری از روش های آمار توصیفی، آزمون t، ضریب همبستگی پیرسون (در آزمون تفاوت ها و همبستگی ها) و رگرسیون چند متغیری مدل مرحله ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داده است: 1. دانش آموزان مورد بررسی غالباً از نظر گرایشی محافظه کار، از نظر تفکر عملکردی، اغلب تابع و مجری دستورات و از نظر سطح، کلان نگر بوده اند. 2. ارتباط سبک تفکرکلی دانش آموزان با پیشرفت تحصیلی و سن، معنادار نبوده اما با جنسیت رابطه ای معنادار داشته است. نمرات سبک تفکر دختران بیش از نمرات سبک تفکر پسران بوده (T=2/193, p = 0/029) اما پسران کلی نگرتر، محافظه کارتر و قانونگذارتر از دختران بوده اند. 3. در مجموع دانش آموزان دارای گرایش آزادیخواهانه، پیشرفت تحصیلی بیشتری داشته اند. این نتیجه گیری در مورد پسران صادق (r=0/226, p < 0/001) بوده اما دربارۀ دختران مصداق نداشته است. همچنین پسرانی که در بعد عملکرد، تفکری تحلیلی تر (قضایی تر) داشته اند در درس موفق تر بوده اند (r=0/117, p < 0/042). این امر در مورد دختران صادق نبوده است. 4. سبک تفکر کلی و ابعاد آن، با پیشرفت تحصیلی دختران همبستگی معنادار نداشته است. قویترین تبیین کنندۀ پیشرفت تحصیلی دختران، سن آنان به گونۀ منفی بوده است. 5. دانش آموزانی که سن بیشتری داشته اند، افت تحصیلی آن ها بیشتر بوده است (r=-0/161, p < 0/001). همچنین با افزایش سن، بر روحیه و تفکر اجرایی (اطاعت پذیری) (r=0/099, p < 0/015)و گرایش به محافظه کاری (r=0/130, p < 0/001) آن ها افزوده شده است. نکتۀ قابل توجه اینکه در بعد عمل، با افزایش سن، پسران تحلیل گرتر (قضایی تر) (r =0/128, p = 0/024) اما دختران اجرایی تر (مطیع تر) بوده اند. 6. عوامل سن، تفکر آزادیخواهانه وجنسیت به ترتیب در پیش بینی وضعیت تحصیلی کل دانش آموزان تأثیر اساسی داشته است (R=0/221, R2=0/049, n=558, Ad R2=0/04). بدین ترتیب دانش آموزانی که جوان تر و در سن آموزشی بوده اند، گرایشی آزادی خواهانه تر داشته و دختر بوده اند، پیشرفت تحصیلی بیشتری داشته اند. 7. در پیش بینی پیشرفت تحصیلی پسران، سبک تفکر آزادیخواهانه و سن، به ترتیب تأثیر اساسی داشته است و درمجموع با داشتن 27 درصد همبستگی توانسته اند در حدود 7 درصد از واریانس پیشرفت تحصیلی پسران را تبیین کنند (R=0/265, R2 =0/070, n =300, Ad R2 =0/064).
سبک های تفکر
پیشرفت تحصیلی
2005
06
22
86
108
https://noavaryedu.oerp.ir/article_78775_90972f07698831561ddbbbd2dd11f8f5.pdf
نوآوریهای آموزشی
1735-1235
1735-1235
1384
4
2
فراتحلیل عوامل مؤثر برافزایش کاربست یافته های پژوهشی در وزارت آموزش و پرورش
احمد
عابدی
حمیدرضا
عریضی
علیرضا
شواخی
دراین پژوهش با بهره گیری از یکی از شیوه های نوین پژوهش تحت عنوان «فراتحلیل» به تحلیل و ترکیب نتایج پژوهش های انجام گرفته در کشور، در زمینة کاربست یافته های پژوهشی پرداخته شده است. بدین منظور، تعداد پانزده پژوهش انجام یافته در زمینة کاربست یافته های پژوهشی از مراکز پژوهشی وزارت آموزش و پرورش کشور گردآوری و ازمیان آن ها تعداد نه پژوهش با بهره گیری از ابزار «چک لیست گزینش پژوهش ها از نظر فنی و روش شناختی» (شامل روایی و پایایی مناسب، روش نمونه گیری و آماری صحیح) برای بررسی و فراتحلیل انتخاب شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که راه اندازی نظام اطلاع رسانی پژوهش با اندازه اثر 0/6921، برگزاری مستمر گردهمایی های ارائه یافته های پژوهشی با اندازه اثر 0/6445، مسئله یابی و اولویت های دقیق پژوهشی با اندازه اثر 0/6891، تقویت بعد فنی و روش شناختی تحقیقات با اندازه اثر 0/5541، افزایش اعتبارات پژوهشی با اندازه اثر 0/5411 و برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی برای معلمان با اندازه اثر 0/4874 با کاربست یافته های پژوهشی در سطح وزارت آموزش و پرورش مرتبط اند. همچنین یافته های مطالعه موردی نشان داد مهم ترین عوامل بازدارنده کاربست تحقیقات در آموزش و پرورش عبارت اند از: عدم توانایی علمی مدیران و کارشناسان برای استفاده از نتایج تحقیقات، اطمینان نداشتن تصمیم گیرندگان به روش پژوهش و صحت نتایج، عدم وقت گذاری مدیران در زمینه کاربست تحقیقات، در اختیار نبودن منابع کافی و مناسب (مالی، مادی، انسانی) برای عملیاتی کردن نتایج، قابلیت اجرایی نداشتن بعضی از یافته های پژوهشی، مبهم و عملیاتی نبودن نتایج و پیشنهادهای تحقیقات آموزشی.
پژوهش
کاربست تحقیقات
فراتحلیل
مدیریت پژوهش
آموزش پژوهش
نظام اطلاع رسانی
فرهنگ پژوهش
روانشناختی پژوهش
اعتبارات
2005
06
22
109
133
https://noavaryedu.oerp.ir/article_78776_5de66fa37b0f7a2a1e0d62b5c3ec7363.pdf