بررسی تأثیر برنامة فلسفه برای کودکان بر افزایش مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان با استفاده از مؤلفه‌های تربیت اقتصادی سند تحول آموزش‌وپرورش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد فلسفه تعلیم و تربیت

2 دانشیار دانشگاه الزهرا (س)

3 استادیار دانشگاه الزهرا (س)

چکیده

این پژوهش از نوع آمیخته به شیوة کاربردی و روش نیمه‌آزمایشی است و با استفاده از طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون اجرا شد. جامعة آماری شامل همة دانش‌آموزان دختر پایة اول دبیرستان‌های شهر «بهنمیر» بود که با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، 60 نفر در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش، به دلیل نبود پرسش‌نامة استاندارد، از پرسش‌نامة محقق ساخته استفاده شد و روایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 808/0 به دست آمد. آموزش طی 10 جلسه 70 دقیقه‌ای با استفاده از داستان‌های کهن فارسی انجام گرفت و نتایج آن با پیش‌آزمون مقایسه شد. در بخش کیفی، از مصاحبة نیمه سازمان‌یافته استفاده و با 20 نفر از گروه آزمایش مصاحبه شد. داده‌های کمی پژوهش با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی و استنباطی تجزیه‌وتحلیل شدند. در بخش کمّی، پس از نمره‌گذاری دانش‌آموزان در پیش‌آزمون و پس‌آزمون، با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کلموگروف-اسمیرنوف و آزمون F برای دو گروه مستقل و تحلیل کوواریانس) داده‌های گردآوری‌شده تجزیه‌وتحلیل شدند. در بخش دوم، برای تفسیر یافته‌های حاصل از مصاحبه، از «روش تحلیل محتوای کیفی میرینگ (به شیوه مقوله‌بندی قیاسی)» استفاده شد. نتایج در دو بخش کمی و کیفی نشان دادند استفاده از برنامة فلسفه برای کودکان در رشد مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان در مؤلفه‌های تربیت اقتصادی تأثیر مثبت دارد و این برنامه باعث افزایش مهارت‌های شناختی دانش‌آموزان شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The impact of the philosophy for children curriculum on increasing the students' cognitive skills, concerning the components of the economic education of the Iranian education transformation document

نویسندگان [English]

  • Seyede Fāteme shafi'ee bahnemiry, 1
  • Tayyebe Māhrouzāde 2
  • Ali Sattāri 3
1 MA in Philosophy of Education at Alzahrā University, Tehran, Iran
2 (PhD), University of Alzahrā, Tehran, Iran
3 (PhD), University of Alzahrā, Tehran, Iran
چکیده [English]

The aim of this study was to investigate the effect of the philosophy for children curriculum on the cognitive skills of the students, concerning the components of the economic education of the Iranian education transformation document. It was a mixed methods study, and also it was an applied one. The quantitative section of the study was quasi-experimental with the pretest posttest design. The statistical population consisted of 60 first-grade high school female students from all Behnamir city high schools who were randomly assigned into control and experimental groups. The research instrument was a researcher-made questionnaire and its validity was confirmed by Cronbach's alpha (0.808). The treatment consisted of ten teaching sessions (each session was 70 minutes) in which there was reading and discussing Old Persian fables and its results were compared with the pretest data. The qualitative section of the research was carried out using the semi-structured interviews with 20 members of the experimental group. The data of the quantitative section of the research were analyzed by descriptive and inferential statistics (Kolmogorov-Smirnov and F-test for two independent groups and analysis of covariance). In the second section of the study, Mayring’s qualitative content analysis (deductive categorization approach) was used to interpret the interview data. The quantitative and qualitative results demonstrated that the use of the philosophy for children curriculum has a positive and significant impact on the cognitive growth of the high school students in terms of the components of the economic education. Thus, the aforementioned curriculum could improve the cognitive skills of the students in the economic education respect.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Philosophy for Children Curriculum
  • Economic Education
  • Education Transformation Document
  • Cognitive Skills
 ابراهیمی، جعفر. (1393). قصه‌های شیرین مثنوی مولوی. تهران: انتشارات پیدایش.
 پوربیاتی، روح‌الله. (1390). تدوین اهداف، اصول و روش‌های تربیت اقتصادی (تولید، توزیع و مصرف) در قرآن (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
 جاویدی کلاته جعفرآبادی، طاهره. (1382). فلسفه برای کودکان، چشم‌اندازی نظری و بررسی تجربی (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه فردوسی، مشهد.
 جدیری، محمدحسین. (1379). تربیت اقتصادی کودکان از دیدگاه اسلام (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
 جهانی، جعفر (1386). بررسی تأثیرات برنامه آموزش فلسفه به کودکان در رشد منش‌های اخلاقی دانش‌آموزان، مطالعات برنامة درسی، 12(42)، 56-35.
 حدادیان، احمد. (1381). بررسی روابط متقابل اقتصاد و تعلیم‌وتربیت، (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
 حیدری، حسن. (1380). تربیت اقتصادی از دیدگاه اسلام (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
 خدابنده امیری، مریم. (1392). تبیین آموزش فلسفه برای کودکان بر ایجاد تقویت بینش (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
 رحیمی، علیرضا. (1374). بررسی جایگاه بخش آموزش‌وپرورش در برنامه‌ریزی توسعه اقتصادی، اجتماعی با توجه به مورد ایران (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه امام صادق (ع)، تهران.
 رمضان‌پور، شیوا. (1387). بررسی تأثیر روش اجتماع‌پژوهی آموزش فلسفه به کودکان پایه سوم ابتدایی مدرسه پسرانه کرمان بر پرورش مهارت‌های شهروندی آنان (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه الزهرا (س)، تهران.
 طغیانی دولت‌آبادی، مهدی. (1391). مؤلفه‌های اصلی الگوی اسلامی ایرانی در تربیت اقتصادی (پایان‌نامة دکترا). دانشگاه امام صادق (ع)، تهران.
 طهماسبی سروستانی، رابعه. (1379). تربیت اقتصادی در نهج‌البلاغه (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه آزاد اسلامی، تهران.
 عوفی، محمد (قرن 7). جوامع الحکایات. بازیابی شده در 20/10/1396 از http://www.sarapoem.persiangig.com
 قائدی، یحیی. (1385). برنامة درسی آموزش فلسفه به کودکان در دوره ابتدایی، مجموعه مقالات ششمین همایش انجمن مطالعات برنامة درسی، شیراز، 20-1.
 ماهروزاده، طیبه. (1391). آموزش فلسفه به کودکان و جایگاه تفکر انتقادی. پژوهش در مسائل تعلیم‌وتربیت، 2(27)، 247-219.
 وزارت آموزش‌وپرورش. (1390). مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم‌وتربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران.
 ناجی، سعید و قاضی‌نژاد، پروانه. (1386). بررسی نتایج فلسفه برای کودکان بر روی مهارت‌های استدلالی و عملکردی رفتاری کودکان. مطالعات برنامة درسی، 7(86)، 123-150.
 نیازی، احمد. (1393). بررسی تأثیر آموزش فلسفه برای کودکان بر مهارت‌های فکری و بنیادی دانش‌آموزان پسر شهر کاشمر (پایان‌نامة کارشناسی ارشد). دانشگاه پیام نور، تهران.
 هدایتی، مهرنوش. (1388). اجرای برنامة فلسفه برای کودکان بر بهبود روابط میان فردی در دانش‌آموزان مقطع ابتدایی از دیدگاه آموزگاران. اندیشه‌های تازه در علوم تربیتی، 4(3)،133-157.
 هدایتی، مهرنوش و ماه‌زاده، حامد. (1395). فلسفه برای کودکان و مهارت حل مسئله اجتماعی. علوم تربیتی، 6(1)، 4.
 Burke, L. A., & Williams, J. M. (2012). The impact of a thinking skills intervention on children's concepts of intelligence. Thinking Skills and Creativity, 7(3), 145-152.
 Cyert, R. M. (1984). Economic Education in Our Schools: A Renewed Mission. The Journal of Economic Education, 15(4), 261-264.
 Daniel, M. (2012). Tow Factors That Influence the Development of Critical Thinking in Children. Child Hood & Philosophy, 8(15), 115-142.
 Ellis, H, S. (1961). This is Economic. American Economic Review, 51(2), 571-578.
 Nappi, A, T., & Reha, R. K. (1987). What Every Elementary-School Teacher Should Know about Economics. Elementary School Journal. 78(4), 242-246.
 Perry, N. C. (1981). Analytical Thinking for Children Review of the Research. Analytic Teaching, 2(1), 26-28.
 Stigler. G J. (2014). The Case, if any, for Economic Literacy among Corporate Employees. The Journal of Economic Education , 14(3), 60-66
 Trickey, S., & Topping, K. J. (2004). ‘Philosophy for children’: a systematic review. Research papers in Education, 19(3), 365-380.