بازنگری انواع دانش معلمی (دیدگاه لی شولمن) از منظر نظریة خبرگی (دیدگاه الیوت آیزنر) و ارتباط آن با فنّاوری آموزشی نمونه ای از یک پژوهش توصیفی - تحلیلی

نویسندگان

1 دانشیار برنامه ریزی درسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

2 دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی درسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران

3 دانشجوی دکترای برنامه‌ریزی درسی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی تهران،

چکیده

صلاحیت های حرفه ای معلمان در هزارة سوم، آن دسته از مهارت ها و دانش هاست که به معلمان کمک می کند تا در فرایند تدریس با داشتن ورودی های مشخص نتایج مشخص به دست بیاورند. در واقع پرداختن به این صلاحیت ها، تضمین خروجی های مورد انتظار فرایند تدریس (کیفیت تدریس) از یک سو و صحت فرایند آن (تدریس خوب) از سوی دیگر است. بنابراین دسته بندی و پرداختن به همة ابعاد تدریس در این مهم واجب است؛ اما افراط در ایجاد شاخ و برگ های جدید به مهارت ها به نظر می رسد علاوه بر ایجاد فضای ابهام، معلمی را به حرفه ای دست نیافتنی تبدیل خواهد کرد. در این مقاله، نگارندگان با کمک روش توصیفی- تحلیلی به بررسی دو نظریه، یکی«نظریة انواع دانش معلمی» شولمن که از مهم ترین ارکان صلاحیت های حرفه ای معلمان است، و دیگری «نظریة خبرگی» در تدریس آیزنر پرداخته اند و بدین موضوع می پردازند که تا چه میزان دسته بندی های موجود قابل اعتماد و دقیق است. به نظر می رسد آنچه مدنظر اندیشمندان این حوزه بوده رسیدن به نوعی خبرگی در معلمی است؛ اما باید توجه داشت که بدون دست یافتن به مبنای درست تقسیم بندی انواع دانش بعید است که این موضوع محقق شود. در پایان، ضمن مقایسة تحلیلی دامنة این دانش ها با مفهوم خبرگی از یک سو و صلاحیت های فرایند تدریس و یک سیستم خبره از سوی دیگر،  سعی بر آن بوده است تا بر اساس تحلیلی نو مبتنی بر توصیفات پیشین، تقسیم بندی صحیح تری از انواع دانش معلمی به دست آید تا هم مبنای صحیح تقسیم بندی انواع دانش معلمی مشخص شود و هم تعریف درستی از مفاهیمی همچون فنّاوری آموزشی و خبرگی به دست آید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An overview of teacher knowledge types from the viewpoint of connoisseurship theory and its relation with educational technology: A descriptive-analytic study

نویسندگان [English]

  • Gholām Ali Ahmadi 1
  • Alirezā Amini Zarrin 2
  • Aidin Mahdizāde Tehrāni 3
1 (PhD) , Shahid Rajāee Teacher Training University
2 PhD Candidate at Educational Planning, Shahid Rajāee Teacher Training University
3 PhD Candidate at Educational Planning, Shahid Rajāee Teacher Training University (corresponding Author)
چکیده [English]

Professional competencies of teachers in the third millennium are those skills and knowledge that help teachers achieve certain results during teaching process, having certain inputs. In fact, addressing these competencies guarantees the expected outputs of the teaching process (Quality of Teaching) on the one hand and the accuracy of the process (good teaching) on the other hand. So, here classifying and dealing with all aspects of teaching is necessary, but it seems that exaggeration in adding new branches of skills in addition to creating an atmosphere of uncertainty, changes teaching into an unattainable profession. In this article, using descriptive-analytical method, the authors investigated the Shulman’s theory of teacher knowledge types which is the most important element of professional competencies of teachers and Eisner’s connoisseurship theory of teaching. In particular, they address the issue as to what extent existing categories are reliable and accurate. It seems that what has been considered by scholars in this field is achieving some kind of connoisseurship in teaching; however, without the appropriate basis for all kinds of knowledge division, that would be unlikely to happen. At the end, while comparing this knowledge domain with the concept of connoisseurship on the one hand and teaching process competencies and an expert system on the other hand, we tried to achieve a more accurate classification of teacher knowledge, so that we could specify an appropriate basis for classification of teacher knowledge types and also more accurate definition of concepts such as educational technology and connoisseurship could be obtained.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Professional Competencies of Teachers
  • Teacher’s Knowledge
  • Connoisseurship
  • criticism
 احدیان، محمد. (1386). مقدمات تکنولوژی آموزشی (چاپ سی و سوم). تهران: انتشارات نشر و تبلیغ بشری.
 احمدی، غلامعلی. (1387). ارزشیابی برنامه دروس تربیتی دورههای کاردانی مراکز تربیتمعلم. مدارس کارآمد، 2(4)، 105-107.
 آقازاده، محرم و فضلی، رخساره. (1389). راهنمای آموزش در کلاسهای درس چندپایه (چاپ هشتم). تهران: نشر آییژ.
 پارسونز، ریچارد و هینسون، استفان لوئیس و ساردو براون، دبورا. (1388). روانشناسی تربیتی: تحقیق، تدریس، یادگیری، (ترجمة حسن اسدزاده و حسین اسکندری). تهران: انتشارات عابد (اثر اصلی در سال 2000 چاپ شده است).
 ثاقب تهرانی، مهدی و تدین، شبنم. (1384). مدیریت فنآوری اطلاعات، (چاپ اول). تهران: مهربان نشر.
 ساکی، رضا. (1392). درس پژوهی، مبانی، اصول و روش اجرا، (چاپ اول). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران.
 سرمد، زهره و بازرگان، عباس و حجازی، الهه. (1393). روش تحقیق در علوم رفتاری، (چاپ بیست و هفتم). تهران: نشر آگه.
 عبدلی، محمدرضا و نادعلی، علیاکبر و صلواتی، محمد. (1384). سیستمهای خبره یا هوشمند (Expert system) و نقش آنها در بهبود تصمیمگیری. دانش حسابرسی، 4(15)، 45-51.
 علیآبادی، خدیجه. (1391). مقدمات تکنولوژی آموزشی: رشته علوم تربیتی، (چاپ دوم). تهران: پیام نور.
 فردانش، هاشم. (1388). مبانی نظری تکنولوژی آموزشی، (چاپ پنجم). تهران: سمت.
 فلدمن، ادموند بورک. (1389). تنوع تجارب تجسمی، (ترجمه پرویز مرزبان). تهران: انتشارات سروش. (اثر اصلی در سال 1972 چاپ شده است).
 قراملکی، فرامرز. (1387). روششناسی مطالعات دینی، (چاپ پنجم). مشهد: انتشارات دانشگاه علوم اسلامی رضوی.
 کار، دیوید، فنسترماخر، گری و ریچاردسون. (1393). روشهای تدریس پیشرفته، (ترجمه هاشم فردانش). تهران: نشر کویر. (اثر اصلی در سال 2001 چاپ شده است).
 مهرمحمدی، محمود و فاضلی، احمدرضا. (1394). ماهیت دانش تدریس و دانش معلمان: مقایسه دیدگاههای شولمن و گری فنسترماخر. پژوهشنامه مبانی تعلیم و تربیت، 5(1)، 30 - 46.
 میرشمشیری، مرجان و مهرمحمدی، محمود. (1388). افسانه تعلیم و تربیت: مطالعه موردی یک مدرسه به روش خبرگی و نقادی تربیتی. نوآوریهای آموزشی، 8(30)، 7-30.
 نرگس، مرتاضی مهربانی و زهرا، گویا. (1393). مدلی برای حرکت از توسعة حرفهای به یادگیری حرفهای معلمان ریاضی متوسطه در ایران. مطالعات برنامه درسی، 9(34)، 35-70.
 Chilvers, Ian. (2009). The Oxford Dictionary of Art and Artists. Oxford University Press.
Eisner, Elliot. w. (1976). Educational connoisseurship and criticism: Their form and functions in educational evaluation. Journal of aesthetic education, 10(3/4, bicentennial issue), 135-150.
Grosvenor, Bendor (2015). On Connoisseurship. London: Arthistorynews.
Koehler, M. J., & Mishra, P. (2013). What Is Technological Pedagogical Content Knowledge (TPACK)? Journal of Education, 93(201) 13–19.
Lau, H. C. W. & Tsui, W. T. (2007). An Iterative Heuristics Expert System for Enhancing Consolidation Shipment Process in Logistics Operations. International Federation for Information Processing, 228, 279-289
Mould, P. (2014). The Art Detective: Fakes, Frauds, and Finds and the Search for Lost Treasures. Old Saybrook: Tantor Media.
Panofsky, E. (1955). Meaning in the Visual Arts. Garden City, N.Y : Doubleday Anchor Books Doubleday & Company, Inc.
Shulman, L.S. (1986). Those who understand: Knowledge growth in teaching. Educational Research, 15(3), 4–14.
Shulman, L.S. (1987). Knowledge and teaching: foundations of the new reform. Harvard Educational Review, 57(1), 1–22.
Vokurka, R. J., Choobineh, J. & Vadi, L. (1996). A Prototype Expert System for the Evaluation and Selection of Potential Suppliers. International Journal of Operations & Production Management, 16(12), 106-127.
Whitehead A. (1929). The Aims of Education. New York: Macmillan.
 Yankelovich, D. (1964). New criteria for market segmentation. Harvard Business Review, 42(2), 83-90.