مهارت های تولیدی زبان در برنامۀ درسی فارسی دورۀ ابتدایی

نویسنده

استادیار رشتة زبان شناسی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی

چکیده

مسئلة پژوهش حاضر عبارت است از «مقایسة تأثیر کتاب های فارسی بخوانیم و بنویسیم و کتاب های فارسی خوانداری و نوشتاری در تقویت مهارت های تولیدی زبان». روش تحقیق از نوع علّی- مقایسه ای است و جامعة مورد مطالعه دانش آموزان چهارم ابتدایی دبستان های مناطق نوزده گانة شهر تهران در سال تحصیلی 93-92 (زبان آموزان نظام بخوانیم و بنویسیم) و 94-93 (زبان آموزان نظام خوانداری و نوشتاری) هستند. در نمونه گیری، منطقة 9 به صورت هدفمند انتخاب شد که منطقه ای گسترده و شامل مدارس دولتی در سه گروه برخوردار، نیمه برخوردار و محروم است. با نمونه گیری خوشه ای از هر گروه، یک مدرسة دخترانه و یک مدرسة پسرانه انتخاب شد و از هر مدرسه یک کلاس به عنوان نمونة پژوهش تعیین گردید و از آزمون های سنجش مهارت های زبانی نیز به عنوان ابزار پژوهش استفاده شد. یافته های این پژوهش نشان داد که در مهارت های تولیدی زبان، دانش آموزانی که با فارسی «خوانداری و نوشتاری» آموزش دیده اند نسبت به دانش آموزانی که با فارسی «بخوانیم و بنویسیم» آموزش دیده اند، به طرز معناداری عملکرد بهتری دارند. تبیین نتایج همچنین نشان داد که مشخص بودن اهداف برنامه و پرهیز از کلی گویی در بیان آن ها، دستیابی به اهداف را میسر کرده است. به بیان دیگر با طراحی آمورشی مشخص، بر مبنای مدل های علمی و آموزش گام به گام در برنامه فرایند-محور، مهارت های زبانی در دانش آموزان بهبود یافته است.  

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Productive language skills at primary school Persian curriculum

نویسنده [English]

  • Ma’soome Najafi Pāzooki
(PhD), Organization for Educational Research and Planning (Ministry of Education, Tehran)
چکیده [English]

The aim of this research was the comparison of the effect of old Persian books (Bekhānim & Benevisim) and new Persian books (Khāndāri & Neveshtāri) on the improvement of productive language skills. The research method was causal-comparative and the sample consisted of 4th grade elementary school students in Tehran in 92-93 (language learned by Bekhānim & Benevisim) and 93-94 academic year (language learned by Khāndāri & Neveshtāri). When sampling, region 9 was selected purposefully; because of its vast area, consisted of three privileged, semi-privileged and unprivileged groups. A girl and a boy school was selected from each group by cluster sampling and from each school, one class was specified as research sample. Language skill evaluation tests were used as research tools. Finding showed that the students, learned by Khāndāri & Neveshtāri are better than the students, learned by Bekhānim & Benevisim in language productive skills. The explanation of the results showed that the clearness of schedule goals facilitate the goal achievement. In other words, clear educational programming on the basis of scientific models and learning step by step in a process-based program led in the improvement of students’ language skills.

 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bekhānim & Benevisim Persian book
  • Khāndāri & Neveshtāri Persian book
  • Speaking Skill
  • Writing skill

مراجع

  ابراهیمی، علی. (1388). برنامهریزی درسی (راهبردهای نوین). تهران: انتشارات خرد.
 احقر، قدسی. (1392). ارزشیابی کتاب درسی فارسی اول و ششم دبستان. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزشوپرورش.
 اکبری شلدره، فریدون. (1390). بررسی و نقد رویکردها و روشهای آموزش زبان فارسی (پایاننامة منتشرنشده دکتری). دانشگاه شهید بهشتی، تهران.
 اکبری شلدره، فریدون؛ نجفی پازکی، معصومه؛ قاسمپور مقدم، حسین و محمدی، راحله. (1392). کتاب معلم (راهنمای آموزش) فارسی سوم دبستان. تهران: وزارت آموزشوپرورش، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی.
 اکبری شلدره، فریدون؛ نجفی پازکی، معصومه و محمدی، راحله. (1393). کتاب معلم (راهنمای آموزش) فارسی چهارم دبستان. تهران: وزارت آموزشوپرورش، سازمان پژوهش و برنامهریزی آموزشی، دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی.
 دستجردی کاظمی، مهدی و نجفی پازکی، معصومه. (1393). ارزشیابی از بستة آموزشی فارسی سوم ابتدایی. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزشوپرورش.
 دیبایی صابر، محسن. (1386). انطباق محتوای کتابهای فارسی دورة ابتدایی (پایة سوم و چهارم) با مهارتهای سواد خواندن بر اساس مطالعه بینالمللی پرلز (پایاننامة منتشرنشده کارشناسی ارشد). دانشگاه بیرجند، بیرجند.
 ذوالفقاری، حسن. (1382). مقایسه تأثیر آموزش محتوای کتابهای قدیم و جدید فارسی (بخوانیم و بنویسیم) بر پیشرفت زبانآموزی دانشآموزان سال اوّل ابتدایی. اراک: شورای تحقیقات استان مرکزی.
 راهنمای برنامة درسی فارسی دورة ابتدایی. (1385). دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی، وزارت آموزش و پرورش.
 سرمد، زهره؛ عباس بازرگان و الهه حجازی. (1389). روشهای تحقیق در علوم رفتاری (چاپ سیزدهم). تهران: نشر آگه.
 سلسبیلی، نادر. (1388). ارزیابی برنامه جدید آموزش زبان فارسی دورة ابتدایی (بخوانیم و بنویسیم) بر اساس کاربرد معیارهای الف- پرورش خلاقیت، ب- توجه به کلنگری در آموزش تواناییهای زبانی. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزشوپرورش.
 عیسی صفت، مژگان. (1389). بررسی و تحلیل محتوای کتاب فارسی «بخوانیم و بنویسیم» پایة سوم ابتدایی بر اساس اصول انتخاب و سازماندهی محتوا از دیدگاه صاحبنظران و معلمان شهر ارومیه در سال تحصیلی 89-88 (پایاننامة منتشرنشده کارشناسی ارشد). تهران: موسسه پژوهشی برنامهریزی درسی و نوآوریهای آموزشی.
 قمری، حیدر. (1391). ارزشیابی کتاب درسی فارسی اول دبستان. تهران: پژوهشگاه مطالعات آموزشوپرورش.
 لطفی ماهر، ناهید. (1389). میزان توجه به سواد اطلاعاتی درسنامههای بخوانیم و بنویسیم دورة ابتدایی (پایاننامة منتشرنشده کارشناسی ارشد). تهران: موسسه پژوهشی برنامهریزی درسی و نوآوریهای آموزشی.
 مایر، ریچارد، ایی. (1376). روانشناسی تربیتی: بر اساس رویکرد شناختی (ترجمه محمدنقی فراهانی). تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی تربیتمعلم.
 مشایخ، فریده. (1390). دیدگاههای نو در برنامهریزی آموزشی. تهران: انتشارات سمت.
 Cain, k., Oakhill, J., & Lemmon, K. (2004). Individual Differences in the Inference of Word meaning from Context, The Influence of Reading Comprehension, Vocabulary Knowledge, and Memory Capacity. Journal of Education Psychology, 96, 671-681.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار