ارائة الگوی تناسب آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای بازارکار از دیدگاه صاحبان صنایع شهر یزد بر اساس نظریة داده بنیاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم تربیتی، دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دانشیار گروه روان‌شناسی و علوم تربیتی دانشگاه یزد

3 کارشناس ارشد بهسازی منابع انسانی مؤسسة آموزش عالی امام جواد (ع) یزد

چکیده

مقالة حاضر در پی ارائة الگویی برای تبیین تناسب آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای بازارکار از دیدگاه صاحبان صنایع شهر یزد است. به لحاظ کفایت نداشتن مدل‌های ارائه شده در ادبیات موجود برای تبیین تناسب آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای بازارکار و برای به دست آوردن داده‌هایی متناسب با زمینة مورد مطالعه، از روش کیفی نظریة داده بنیاد استفاده شد. داده‌های مطالعه از مصاحبه با 14 نفر از صاحبان صنایع و مدیران سازمان فنی‌وحرفه‌ای شهر یزد گردآوری شد. با طبقه‌بندی مفاهیم، مقوله‌های فرعی و محوری و یافتن مقوله محوری با استفاده از روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی، مقوله‌های شکل دهندة الگوی تناسب آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای بازارکار و روابط بین آن‌ها در قالب مدل پارادایمی ظهور یافت که شامل موجبات علّی (هفت مقوله)، مقوله محوری (هم راستایی آموزش ها)، راهبردها (هشت مقوله)، شرایط محیطی (شش مقوله)، ویژگی‌های زمینه‌ای (چهار مقوله) و پیامدها (سه مقوله) می‌شود.
بر اساس یافته‌های پژوهش می‌توان نتیجه گرفت با استفاده از راهبردهای نیازسنجی، مشارکت ذینفعان، آموزش مربیان، همکاری‌های داخلی و خارجی، آینده‌پژوهی شغلی، آمایش سرزمینی و برنامه ریزی، آشنایی کارآموزان با بازارکار، و مشاوره و هدایت شغلی، می‌توان تناسب آموزش های فنی‌وحرفه‌ای با نیاز های بازارکار را محقق کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Presenting a model for tailoring the technical and vocational training with the labor market needs from the viewpoint of Yazd industry owners based on the grounded theory

نویسندگان [English]

  • Mohsen Shakeri 1
  • Kāzem Barzegar Bafroo’i 2
  • Mohammadali Jamshidi 3
1 Educational Science Department, Educational Science & Psychology Faculty, Yazd University, Yazd, Iran
2 (PhD), Yazd University, Yazd, Irān
3 MA in Human Resources Improvement at Imām Javād University College
چکیده [English]

This paper aims at presenting a model, tailoring the vocational and technical education with the needs of the labor market from the viewpoint of the industries’ owners of Yazd city. The qualitative method of grounded theory was used due to the limited models in the current literature to explain the fitness of the vocational and technical education with the needs of the labor market and gathering the data suitable with the study. The data was collected through interview with 14 industry owners and vocational and technical organization managers in Yazd city. By classifying the concepts, minor and major subcategories, and finding the core category using the open, axial and selective coding, the categories which could develop a model for tailoring the vocational and technical education with the needs of the labor market and the relationships among them were appeared in a paradigmatic model. The model includes causal triggers (7 categories), Core category (training alignment), strategies (8 categories), environmental conditions (6 categories), contextual features (4 categories) and the consequences (3 categories). Based on the research findings, it could be concluded that the fitness of the technical and vocational education to the needs of the labor market could be realized using the strategies of need assessment, stakeholders’ participation, instructor training, internal and external cooperation, occupational future studies, land use planning, trainees acquaintance with the job market, along with counseling and career guidance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Vocational and Technical Education
  • Labor Market Needs
  • Grounded Theory
 آراسته، حمیدرضا و محمودی راد، مریم. (1382). آموزش اثربخش: رویکردی بر اساس ارزیابی تدریس توسط دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی سمنان، 5(۲)، 1-7.
 آیتی، محسن و فتحی، میترا. (1393). بررسی ارتباط برنامة درسی (مهارت‌های عمومی) آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای بازارکار شهر بیرجند. مهارت‌آموزی، 8، 93-110.
 احمدی، حجت و آتشک، محمد. (1391). نیازسنجی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای مرتبط با زیست‌فناوری در سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای ایران. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 1، 161-180.
 استراوس، آنسلم و کربین، جولیت. (1395). مبانی پژوهش کیفی فنون و مراحل تولید نظریة زمینه‌ای (ترجمة ابراهیم افشار). تهران: نشر نی.
 افروزمنش، افسانه و شمسائی، حمیدرضا. (1393). بررسی تأثیر آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای خراسان رضوی بر اشتغال مهارت‌آموختگان. مهارت‌آموزی، 9، 55-66.
 امیری، معصومه. (1388). شناسایی اولویت‌ها و مهارت‌های مورد نیاز بازارکار (دیدگاه کارفرمایان). ماهنامه کار و جامعه، 19، 48-57.
 بازرگان، عباس. (1387). مقدمه‌ای بر روش‌های تحقیق کیفی و آمیخته: رویکردهای متداول در علوم رفتاری. تهران: نشر دیدار.
 تصدیقی، محمد علی. (1381). مدیریت مشارکتی درآموزش وپرورش با تأکید برنگرش روابط انسانی. فصلنامه مدیریت در آموزش‌وپرورش، 31، 1-12.
 جلیلیان، سهیلا؛ مهرعلیزاده، یداله و مرعشی، سیدمنصور. (1396). بررسی میزان انطباق آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای با نیازهای آموزشی بخش صنایع در شهرستان خرمشهر. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 8(1)، 131-149.
 خالدی، محمد و رفعتی، محسن. (1391). مقایسه اثر بخشی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای رسمی و غیررسمی بر اشتغال. مهارت‌آموزی، 1(1)، 71-85.
 خلاقی، علی اصغر. (1391). ویژگی‌های نظام آموزش فنی‌وحرفه‌ای استرالیا: درس‌هایی برای اصلاح آموزش فنی‌وحرفه‌ای ایران. نوآوری‌های آموزشی، 5، 67-84.
 خنیفر، حسین. (1389). درآمدی بر مفهوم آمایش سرزمین وکاربردهای آن در ایران. آمایش سرزمین، 2(2)، 26-5.
 خواجه شکوهی، علیرضا؛ عباسی، مصیب؛ و خوش فر، غلامرضا. (1391). بررسی میزان اثربخشی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در اشتغال نیروهای آموزش دیده استان گلستان. مهارت‌آموزی، 1(1)، 103-116.
 دفت، ریچارد ال. (1386). مبانی تئوری و طراحی سازمان. (ترجمة پارسائیان و اعرابی). تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
 ربیعی، علی و خادمی ورنامخواستی، نجمه. (1393). موانع وراهکارهای توسعه کارآفرینی در سازمان آموزش فنی‌وحرفه‌ای کشور (مطالعه موردی اداره کل آموزش فنی‌وحرفه‌ای استان تهران). مهارت‌آموزی، 7، 25-51.
 سپه پناه، مرجان؛ فرشادیان، محمد مسعود؛ ایمانی، احسان و ظاهری، حمید. (1394). بررسی وضعیت اشتغال مهارت دانش آموختگان سازمان فنی‌وحرفه‌ای در بخش صنعت پس از اتمام دورة آموزشی (مطالعه موردی اداره کل اموزش فنی وحرفه‌ای استان کرمانشاه). مهارت‌آموزی، 13، 135-150.
 سلیمی، جمال. (1393). آموزش‌های فنی وحرفه‌ای، نیروی انسانی و کارآفرینی (مطالعه موردی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای استان کردستان). مهارت‌آموزی، 8، 7-24.
 شفیعی، مسعود و آراسته، حمیدرضا. (1383). همکاری دانشگاه و صنعت. دایره‌المعارف آموزش عالی. تهران: بنیاد دانشنامه بزرگ فارسی.
 عابدینی، خدیجه. (1396). طراحی الگوی هدایت تحصیلی برای انتخاب رشته دانش‌آموزان دورة متوسطه بر اساس نظریة داده بنیان (پایان‌نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه یزد.
 فراستخواه، مقصود. (1387). آینده اندیشی درباره کیفیت آموزش عالی ایران؛ مدلی برآمده از نظریه مبنایی (GT)، فصلنامه پژوهش و برنامه‌ریزی درآموزش عالی، 4(50)، 95-67.
 قدیمی مقدم، ملک محمد. (1378). بررسی و تعیین نیازهای آموزش فنی‌وحرفه‌ای در سطح استان خراسان (طرح پژوهشی). ادارة کل آموزش فنی‌وحرفه‌ای در سطح استان خراسان و وزارت کار و امور اجتماعی.
 کاووسی، طهماسب. (1387). رابطه آموزش‌های کار و دانش و فنی‌وحرفه‌ای با اشتغال در آذربایجان شرقی. فصلنامه مدیریت و برنامه‌ریزی در نظام‌های آموزشی، 1(1)، 83-93.
 گال، مردیت؛ بورگ، والتر و گال، جویس. (1396). روش‌های تحقیق کمّی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی (جلد دوم، ترجمة جمعی از مؤلفان زیر نظر دکتر احمدرضا نصر اصفهانی). تهران: سمت.
 نادری، ابولقاسم. (1383). اقتصاد آموزش. تهران: نشر یسطرون.
 نفیسی، عبدالحسین. (1378). بررسی نارسایی‌های ارتباط نظام‌های آموزش‌وپرورش و بازارکار و ارائه راه‌حل‌های اصلاحی. تهران، انتشارات مدرسه.
 نویدی، احمد و برزگر، محمود. (1391). ارزشیابی دوره‌های کاردانی آموزش فنی‌وحرفه‌ای. فصلنامه نوآوری های آموزشی، 42، 161-186.
 نیازآذری، کیومرث؛ اسماعیلی شاد، بهرنگ و ربیعی دولابی، مجید. (1390). سیاست‌گذاری و فرآیند خط‌مشی عمومی درنظام آموزشی. قائم شهر: انتشارات مهرالنبی.
 Anderson, A. (2018). A View on the Most Change in Vocational and Technical Education in England for a Generation, Higher Education, Skills and Work-Based Learning, 8(2), 113-116.
 Behroozi, M (2014). A Survey about the Function of Technical and Vocational Education: An Empirical Study in Bushehr City. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 143, 265 – 269.
 Blinova, Bylina, S. & Rusanovskiy, V. (2015). Vocational Education in the System of Determinants of Reducing Youth Unemployment: Interregional Comparisons.Procedia - Social and Behavioral Sciences, 214, 526 – 534.
 Creswell, J. & Miller, D. (2000). Determining validity in qualitative inquiry. Theory into Practice, 39(3), 124–30.
 Deutscher, V. & Winther, E (2018). Instructional sensitivity in vocational education. Learning and Instruction, 53, 21-33.
 Forster, A. G., Bol, T. (2018). Vocational education and employment over the life course using a new measure of occupational specificity. Social Science Research, 70, 176-197.
 Lizzio, A & Wilson, K. (2009). Student Participation in University Governance: the Role Conceptions and Sense of Efficacy of Student Representatives on Departmental Committees.Studies in Higher Education, 34 (1), 69–84.
 Tripathi, M., & Jeevan, V. K. J. (2009). Quality assurance in distance learning libraries. Quality Assurance in Education, 17(1), 45-60.
 Zilic, I (2018). General versus vocational education: Lessons from a quasi-experiment in Croatia.Economics of Education Review, 62, 1-1.