ارزیابی کیفیت تدریس الکترونیکی معلمان و سواد اطلاعاتی آنان و پیش‌بینی دل‌زدگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر متوسطة اول شهر آبدانان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد گروه علوم تربیتی، دانشگاه پیام‌نور، تهران، ایران

چکیده

هدف این پژوهش، ارزیابی کیفیت تدریس الکترونیکی معلمان و سواد اطلاعاتی آنان و پیش‌بینی دل‌زدگی تحصیلی دانش‌آموزان دختر متوسطة اول شهر آبدانان است. روش پژوهش توصیفی و از نوع هم‌بستگی است. جامعة آماری شامل کلیة معلمان و دانش‌آموزان دختر متوسطة اول شهر آبدانان است. تعداد معلمان 65 نفر است که همه با روش نمونه‌گیری سرشماری انتخاب شدند. همچنین، براساس جدول مورگان 278 دانش‌آموز به‌روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسش‌نامة محقق‌ساختة ارزیابی کیفیت تدریس الکترونیکی با پایایی 0/81 استفاده شد و روایی پرسش‌نامه با استفاده از روایی محتوا و استفاده از نظر سرگروه‌های آموزشی و معلمان باتجربه و اساتید گروه برنامة درسی تأیید شد. همچنین، متخصصان تعلیم‌وتربیت روایی محتوایی پرسش‌نامة سواد اطلاعاتی را تأیید کردند که پایایی (0/83) آن تأیید شد. علاوه‌براین، متخصصان تعلیم‌وتربیت روایی محتوایی پرسش‌نامة دل‌زدگی تحصیلی را با پایایی 0/81 تأیید کردند. با استفاده از نرم‌افزار اِس‌پی‌اِس‌اِس اطلاعات تجزیه‌وتحلیل شدند. به‌منظور تحلیل داده‌ها از آزمون ضریب هم‌بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند بین نمرة کل کیفیت تدریس الکترونیکی و میزان دل‌زدگی تحصیلی گروه نمونه رابطة معکوس و معنادار است (0/632-=r). بیشترین مقدار هم‌بستگی در بین مؤلفه‌های مذکور به‌ترتیب عبارت‌اند از: رضایت دانش‌آموز، رضایت معلم، اثربخشی یادگیری و درنهایت فرصت دستیابی به محیط یادگیری. درمقابل، بین مؤلفة کارایی هزینه و تعهد سازمانی با دل‌زدگی تحصیلی رابطة معناداری مشاهده نشد (0/05<p). همچنین، از بین مؤلفه‌های پنج‌گانه بیشترین مقدار تبیین مربوط به مؤلفة توانایی درک موارد حقوقی کاربرد اطلاعات است. بعد از آن، به‌ترتیب مؤلفه‌های توانایی ارزیابی نقادانة اطلاعات و مؤلفة توانایی کاربرد هدفمند اطلاعات و مؤلفة توانایی دسترسی مؤثر به اطلاعات است که همگی مقادیر معناداری بودند (0/01>p).

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the quality of teachers' e-teaching and their information literacy and predicting academic discouragement of female first cycle secondary school students in Ābdānān

نویسندگان [English]

  • Marjān Masoumifard 1
  • Ruhollāh Noori 2
1 (PhD), Payam Noor University, Tehran, Iran
2 , MA in Educational Sciences, Graduated from Payam Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The purpose of this study was to evaluate the quality of e-teaching of teachers and their information literacy and to predict the academic discouragement of female first cycle secondary school students in Ābdānān. It was a descriptive survey research. The research population included all teachers and female first cycle secondary school students in Ābdānān. The research sample consisted of 65 teachers, who were selected by census sampling. Also, 278 students were selected by the convenience sampling method based on the Morgan table. The research tools included a reliable researcher-made questionnaire evaluating the quality of e-teaching (α = 0.81). The content validity of this questionnaire was checked using the views of educational departments, experienced teachers, and professors of the curriculum group. Also, the content validity of the information literacy questionnaire was approved by the education experts and its reliability was also verified (α =0.83). Furthermore, the education experts approved the content validity of the academic discouragement questionnaire, and its reliability was also verified (0.81). Data were analyzed using SPSS software. Pearson correlation coefficient and regression analysis were used to analyze the data. Findings showed that there is a negative and significant relationship between the total score of the quality of e-teaching and the level of academic discouragement of the sample group (r=0.632). The highest amount of correlation among the mentioned components are as follows, respectively: student satisfaction, teacher satisfaction, learning effectiveness and finally the opportunity to access the learning environment. In contrast, no significant relationship was observed among the cost efficiency and organizational commitment components with academic discouragement (p>0.05). Also, among the five components, the most amount of explanation is related to the component of the ability to understand the legal cases of the use of information. After that, there were the components of the ability to critically evaluate information, the component of the ability to use information purposefully, and the component of the ability to effectively access the information, respectively, all of which were of significant values (p<0.01).

کلیدواژه‌ها [English]

  • E-teaching Quality
  • Information Literacy
  • Academic Discouragement
  • پورتوکلی، اسما، علی‌نژاد، مهرانگیز، و دانشمند، بدرالسادات. (1399). طراحی الگوی تدوین محتوای الکترونیکی براساس عوامل مؤثر در رضایتمندی از یادگیری الکترونیکی. فناوری آموزش، 15(1)، 119-138.
  • تاج‌آبادی، رضا، محسن‌آبادی، غلام‌علی و موحدیان، سمیه. (1398). جایگاه مهارت‌های سواد اطلاعاتی و رسانه‌ای معلمان در پیشبرد اهداف آموزشی مدارس [مقالة ارائه‌شده]. چهارمین همایش ملی ارتقای کیفیت آموزش با رویکرد مهارت‌های زندگی، انجمن علمی آموزش معلمان فیزیک شهر تهران، تهران.
  • تقی‌زاده، عباس، حاتمی، جواد و قاسمی، مریم. (1397). شناسایی قابلیت‌های سنجش تکوینی در محیط‌های یادگیری مجازی. فصلنامة علمی پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی، 6(1)،‌43-62.
  • حسن‌زاده، رمضان و اسدی، محمدحسین. (1386). تأثیر آموزش سواد اطلاعاتی در دل‌زدگی تحصیلی دانشجویان. پژوهش‌نامة تربیتی، 3(11)، 1-18.
  • حق‌دوست، هیلدا. (1398). تعیین عوامل مؤثر در دل‌زدگی تحصیلی دانش‌آموزان دبیرستانی از دیدگاه معلمان، متخصصان و دانش‌آموزان. فصلنامة سلامت روان کودک، 6(3)،‌242-255.
  • خیام‌دار، الهام. (1389). سنجش عملکرد مدیریت آرشیوهای دیداری و شنیداری سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با استفاده از مدل تعالی سازمانی (EFQM) [پایان‌نامة منتشرنشدة کارشناسی ارشد]. دانشگاه تربیت مدرس.
  • داداشی، سمیه. (1395). بررسی رابطة سواد اطلاعات معلمان و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان شهر زنجان دورة ابتدائی [مقالة ارائه‌شده]. سومین همایش ملی روان‌شناسی مدرسه با تأکید بر آسیب‌های روانی‌اجتماعی. انجمن علمی روان‌شناسی تربیتی، تهران.
  • رضازاده، اکبر، حسینی‌نسب، سیدداود، سرمدی، محمدرضا و فرج الهی، مهران. (1397). ارزیابی و اولویت‌بندی عوامل مؤثر در کیفیت آموزش در محیط‌های یادگیری الکترونیکی با استفاده از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی. آموزش و ارزشیابی، 11(41)، 115-134.
  • رضایی، عیسی و سیاحی، عباس. (1399). راهکارهای سنجش و ارزیابی تکوینی و تراکمی دانشجویان در آموزش از دور و یادگیری الکترونیکی. در فرهاد سراجی (گردآوردنده)، مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی (صص. 152-161). دانشگاه بوعلی سینا.
  • زغیبی‌قناد، سیمین. (1392). رابطة علّی هیجان‌های پیشرفت و انگیزش تحصیلی با مشغولیت تحصیلی با میانجی‌گری سرسختی تحصیلی در دانش‌آموزان دختر دبیرستانی شهر دزفول [پایان‌نامة منتشرنشدة کارشناسی ارشد]. دانشگاه شهیدچمران اهواز.
  • زندی، بهمن و معصومی‌فرد، مرجان. (1399). بررسی چالش‌های استادان دانشگاه‌های ایران در تدریس مجازی. در فرهاد سراجی (گردآوردنده)، مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی (صص. 83-88). دانشگاه بوعلی سینا.
  • سراجی، فرهاد. (1399). مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی. دانشگاه بوعلی سینا.
  • سراجی، فرهاد و خداویسی، سارا. (1393). مقایسة قابلیت‏های سواد اطلاعاتی دانشجویان حضوری و مجازی. مجلة نامه آموزش عالی، 7(28)، 141-160.
  • سعیدی‌نجات، شهین و وفایی‌نجار، علی. (1390). تأثیر برنامه‌‌های آموزش از راه دور در موفقیت تحصیلی دانشجویان. مجلة ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 11(1)، 1-9.
  • سیامک، مرضیه و داورپناه، محمدرضا. (1388). ساخت و اعتباریابی پرسش‌نامة سنجش سواد اطلاعاتی پایه و واقعی دانشجویان مقطع کارشناسی. کتابداری و اطلاع‌رسانی، 12(1)، 119-146.
  • شریفی، اصغر و اسلامیه، فاطمه (1390).ارزیابی استانداردهای سواد اطلاعاتی دانشجویان و رابطة آن با گرایش به یادگیری الکترونیکی. فصلنامة فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 2(2)، 35-53.‎
  • صیدمرادی، نرگس. (1401). ارزیابی کیفیت تدریس الکترونیکی معلمان و سواد اطلاعاتی آنان و پیش‌بینی دل‌سردی تحصیلی دانش‌آموزان پسر متوسطة دوم ایلام. مطالعات روان‌شناسی و علوم تربیتی، 4(40)، 15-21.
  • عباسی‌کسائی، حامد و شمس‌مورکانی، عباس. (1399). بازخورد در یادگیری الکترونیکی: نقاط ضعف و راه‌حل‌ها. در فرهاد سراجی (گردآوردنده)، مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی (صص. 166-169). دانشگاه بوعلی سینا.
  • عبدلی، سمانه و محمدحسنی، نسرین. (1394). سنتزپژوهی مؤلفه‌ها, ابزارها و روش‌های به‌کاررفته در ارزشیابی یادگیری الکترونیکی و ارائة الگویی جامع برای ارزشیابی آموزش الکترونیکی. مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 5(9)، 153-214.
  • علی‌نژاد، مهرانگیز، حری، عباس، سرمدی، محمدرضا و شبیری، محمدرضا. (1390 ب). رابطة سواد اطلاعاتی دانشجویان آموزش الکترونیکی با عملکرد تحصیلی و رضایتمندی آنان از دوره‌شان. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 5(13)، 35-58.
  • علی‌نژاد، مهرانگیز، سرمدی، محمدرضا، زندی، بهمن و شبیری، سیدمحمد. (1390 الف). سطح سواد اطلاعاتی و نقش آن در فرایند آموزش یادگیری الکترونیکی دانشجویان. تحقیقات اطلاع‌رسانی و کتابخانه‌های عمومی، 17(2)، 371-337.
  • عنایتی‌نوین‌فر، علی، سراجی، فرهاد و غلام‌علی، مهدی. (1397). ارائة الگوی اجرای برنامة درسی مجازی براساس رویکرد یادگیری مشارکتی در آموزش عالی. مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی، 8(23)، 117-152.
  • عینی، اکرم. (1396). الگوی سواد اطلاعاتی در برنامه‌های درسی. رشد آموزش علوم اجتماعی، 20(1)، 58-61.
  • فارسی‌جانی، حسن و کیامهر، امیرکامران. (1387). بررسی جایگاه هزینه‌یابی کیفیت در مدیریت ارتقای سازمانی. فصلنامة چشم‌انداز مدیریت، 7(28)، 5-28.
  • قنبری، سالار، ضیایی، محمدصادق، رزقی‌شیرسوار، هادی و مصلح، مریم. (1398). ارائة مدل ارزیابی آموزش الکترونیکی در واحد الکترونیکی دانشگاه آزاد اسلامی. تحقیقات مدیریت آموزشی، 11(41)، 75-100.
  • کدخدا، سعید و ناستی‌زایی، ناصر. (1400). ارتباط سواد اطلاعاتی معلمان با نگرش آن‌ها به تدریس مجازی در دوران کرونا. فناوری آموزش، 16(1)، 135-146.
  • کشاورز، محسن، فرج‌اللهی، مهران، سرمدی، محمدرضا و زندی، بهمن (1394). سطح سواد اطلاعاتی دانشجویان یک نظام آموزش از دور؛ مطالعه موردی. راهبردهای آموزش در علوم پزشکی، 8(4)، 231-237.
  • کیائی، غلام‌رضا، طاهرخانی، مهدی، عالم‌پور، صبا، منظوری، حسین‌علی و رئوف، امین (1399). ارزیابی آموزش الکترونیکی براساس مدل سیپ (CIPP) (مطالعه موردی: دانشگاه فنی و حرفه‌ای). در فرهاد سراجی (گردآوردنده)، مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی (صص. 23-41). دانشگاه بوعلی سینا.
  • مقصودی، بهروز، سلیمانی، صادق، امیری، علی و افشارچی، محسن. (1391). ارتقای کیفیت آموزش در سامانه‌های آموزش الکترونیکی با استفاده از داده‌کاوی آموزشی. نشریة فناوری آموزش، 6(4)، 277-286.
  • مهدیون، روح‌اله، قهرمانی، محمد، فراست‌خواه، مقصود، و ابوالقاسمی، محمود. (1390). کیفیت یادگیری در مراکز آموزش الکترونیکی دانشگاهی؛ مطالعه‌ای کیفی. تحقیقات کتابداری و اطلاع‌رسانی دانشگاهی (کتابداری)، 45(58)، 99-77.
  • مهرمحمدی، محمود. (1399). محیط یادگیری الکترونیکی امکانی برای تحقق اهداف یادگیری سطح بالا. در فرهاد سراجی (گردآوردنده)، مجموعه مقالات همایش ملی چالش‌های یادگیری الکترونیکی در آموزش عالی (صص. 17-20). دانشگاه بوعلی سینا
  • نیازآذری، کیومرث، بریمانی، ابوالقاسم، جوکار، علی و رستگارامریی، احمد. (1394). رابطة بین آموزش سواد اطلاعاتی با دل‌زدگی تحصیلی دانشجویان. فصلنامة فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 6(1)، 5-17.
  • نیک‌اندام کرمانشاهی، حسین، صفائی‌راد، ایرج، عرفانی، نصراله و یاراحمدی، یحیی. (1400). نقش کمال‌گرایی منفی، دشواری تنظیم هیجانی و خودناتوان‌سازی در پیش‌بینی دل‌زدگی تحصیلی دانش‌آموزان پسر متوسطة دورة دوم. روان‌شناسی مدرسه و آموزشگاه، 10(2)،155-180.
  • Albro, M. H., Sheffield, K. M., Grant, A., & Redd, R. T. (2018). Information literacy and mathematics education students: A case study in library instruction. New Librarianship, 3, 58-65.
  • Aldhafeeri, F. M., & Khan, B. H. (2016). Teachers’ and students’ views on e-learning readiness in Kuwait’s secondary public schools. Journal of Educational Technology Systems, 45(2), 202-235.
  • Bastian, K. C., Patterson, K. M., & Pan, Y. (2018). Evaluating teacher preparation programs with teacher evaluation ratings: Implications for program accountability and improvement. Journal of Teacher Education, 69(5), 429-447.
  • Bazargan, A. (2000). Internal evaluation as an approach to revitalize university systems: the case of the Islamic Republic of Iran. Higher Education Policy, 13(2), 173-180.
  • Busari, A. O. (2018). Motivation, stress, anxiety and emotions as predictors of academic boredom among degree students of National Teachers’ Institute Osogbo, Osun State, Nigeria. World Scientific News, 112, 165-179.
  • Chu, S. K. W., Tse, S. K., & Chow, K. (2011). Using collaborative teaching and inquiry project-based learning to help primary school students develop information literacy and information skills. Library & Information Science Research, 33(2), 132-143.
  • Cidral, W. A., Oliveira, T., Di Felice, M., & Aparicio, M. (2018). E-learning success determinants: Brazilian empirical study. Computers & education, 122, 273-290.
  • Daniels, L. M., Tze, V. M., & Goetz, T. (2015). Examining boredom: Different causes for different coping profiles. Learning and Individual Differences, 37, 255-261.
  • Daschmann, E. C.. Goetz, T., & Stupnisky, R. H. (2011). Testing the predictors of boredom at school: Development and validation of the precursors to boredom scales. British Journal of Educational Psychology, 81, 421–440.
  • Eastwood, J. D., Cavaliere, C., Fahlman, S. A., & Eastwood, A. E. (2007). A desire for desires: Boredom and its relation to alexithymia. Personality and Individual Differences, 42(6), 1035-1045.
  • Fiorilli, C., De Stasio, S., Di Chiacchio, C., Pepe, A., & Salmela-Aro, K. (2017). School burnout, depressive symptoms and engagement: Their combined effect on student achievement. International Journal of Educational Research, 84, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.ijer.2017.04.001
  • Fraser, B. J. (2012). Classroom learning environments: Retrospect, context and prospect. In B. J. Fraser, K. G. Tobin, & C. J. McRobbie (Eds.), second international handbook of science education (pp. 1191-1239). Springer.
  • Goetz, T., & Hall, N. C. (2014). Academic boredom. In R. Pekrun & L. Linnenbrink-Garcia (Eds.), International handbook of emotions in education (pp. 311–330). Routledge/Taylor & Francis Group.
  • Graham, D. (2018). PESTEL factors for e-learning revisited: The 4Es of tutoring for value added learning. E-Learning and Digital Media, 15(1), 17–35. https://doi.org/10.1177/2042753017753626
  • Hanson, K. H., & Meyerson, J. W. (Eds). (1994). International Challenges To American Colleges And Universities: Looking Ahead (American Council on Education Oryx Press Series on Higher Education). Praeger
  • Harsha, R., & Bai, T. (2020). Covid-19 lockdown-challenges to higher education. Cape Comorin, 2(4), 26-28
  • Huddleston, P., & Unwin, L. (2002). Teaching and learning in further education: diversity and change. RoutledgeFalmer.
  • Kunos, N. (2017, August 21). School related burnout and students' coping strategies [Conference presentation abstract]. European educational research association, ECER Conference. https://eera-ecer.de/ecer-programmes/conference/22/contribution/40977
  • Magen-Nagar, N., & Shachar, H. (2017). Quality of teaching and dropout risk: A multi-level analysis. Journal of Education for Students Placed at Risk (JESPAR), 22(1), 9-24.
  • Mok, M. M. C., Kennedy, K. J., Moore, F. J., Shan, P. W., & Leung, S. O. (2008). The use of help-seeking by Chinese secondary school students: Challenging the myth of ‘the Chinese learner’. Evaluation and Research in Education, 21(3), 188-213.
  • Pekrun, R., Goetz, T., Daniels, L. M., Stupnisky, R. H., & Perry, R. P. (2010). Boredom in achievement settings: Exploring control–value antecedents and performance outcomes of a neglected emotion. Journal of educational psychology, 102(3), 531-549.
  • Pekrun, R., Goetz, T., Titz, W., & Perry, R. P. (2002). Academic emotions in students' self-regulated learning and achievement: A program of qualitative and quantitative research. Educational psychologist, 37(2), 91-105.
  • Rajasingham, L. (2011). New Challenges Facing Universities in the Internet-Driven Global Environment. European journal of open, Distance and E-learning. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ936391.pdf
  • Rubel, M., & Rahman, M. H. A. (2018). Effect of training and development on organizational citizenship behavior (OCB): An evidence from private commercial banks in Bangladesh. Global Journal of Management and Business Research, 18(8), 70-80.
  • Seel, R. T., & Kreutzer, J. S. (2003). Depression assessment after traumatic brain injury: an empirically based classification method. Archives of physical medicine and rehabilitation, 84(11), 1621-1628.
  • Sharp, J. G., Sharp, J. C., & Young, E. (2020). Academic boredom, engagement and the achievement of undergraduate students at university: A review and synthesis of relevant literature. Research Papers in Education, 35(2), 144-184.
  • Sommers, J., & Vodanovich, S. J. (2000). Boredom proneness: Its relationship to psychological‐and physical‐health symptoms. Journal of clinical psychology, 56(1), 149-155.
  • Spruyt, B., Vandenbossche, L., Keppens, G., Siongers, J., & Van Droogenbroeck, F. (2018). Social differences in leisure boredom and its consequences for life satisfaction among young people. Child Indicators Research, 11, 225-243.
  • Tze, V. M., Klassen, R. M., Daniels, L. M., Li, J. C. H., & Zhang, X. (2013). A cross-cultural validation of the Learning-Related Boredom Scale (LRBS) with Canadian and Chinese college students. Journal of Psychoeducational Assessment, 31(1), 29-40.
  • Van der Lans, R. M., Van de Grift, W. J., & van Veen, K. (2018). Developing an instrument for teacher feedback: using the rasch model to explore teachers' development of effective teaching strategies and behaviors. The journal of experimental education, 86(2), 247-264.
  • Velayutham, S., & Aldridge, J. M. (2013). Influence of psychosocial classroom environment on students’ motivation and self-regulation in science learning: A structural equation modeling approach. Research in Science Education, 43(2), 507-527.
  • Vodanovich, S. J. (2003). Psychometric measures of boredom: A review of the literature. The Journal of psychology, 137(6), 569-595.
  • Vogel-Walcutt, J. J., Fiorella, L., Carper, T., & Schatz, S. (2012). The definition, assessment, and mitigation of state boredom within educational settings: A comprehensive review. Educational Psychology Review, 24, 89-111.
  • Webber, S. A., & Johnston, B. (2017). Information literacy: conceptions, context and the formation of a discipline. Journal of Information Literacy, 11(1), 156-183.
  • Yeo, R. K. (2009). Service quality ideals in a competitive tertiary environment. International journal of educational research, 48(1), 62-76.
  • Zhang, W., & Cheng, Y. L. (2012). Quality assurance in e-learning: PDPP evaluation model and its application. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 13(3), 66-82.
  • Zhang, W., Wang, Y., Yang, L., & Wang, C. (2020). Suspending classes without stopping learning: China’s education emergency management policy in the COVID-19 outbreak. Journal of Risk and financial management, 13(3), Article 55. https://doi.org/10.3390/jrfm13030055