مطالعة پدیدارشناسانة موانع اجرای موفق برنامة درسی آموزش فنی‌وحرفه‌ای رسمی با تمرکز بر تجارب زیستة هنرآموزان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترا گروه علوم تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استاد علوم تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان

3 استاد گروه علوم تربیتی، دانشکدة علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران.

4 استادیار گروه علوم تربیتی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

چکیده

پژوهش حاضر، به واکاوی مهم‌ترین موانع اجرای موفق برنامة درسی آموزش فنی‌وحرفه‌ای رسمی با استناد به تجارب زیستة هنرآموزان باسابقة هنرستان‌ها پرداخته است. روش پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. داده‌های تحقیق با رعایت اصل اشباع نظری از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با 18 هنرآموز شاغل در هنرستان‌ها جمع‌آوری شد. هنرآموزها با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شده بودند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از روش هفت‌مرحله‌ای کلایزی استفاده شد. واکاوی داده‌ها نشان داد مهم‌ترین موانع مرتبط با اجرای موفق برنامة درسی آموزش فنی‌وحرفه‌ای رسمی در سه مضمون کلی قابل‌انتزاع است: موانع فنی (هدایت تحصیلی نامناسب، کمبود نیروی انسانی متخصص، فقدان توانمندسازی هنرآموزان، توزیع نامتوازن رشته‌ها، فضا و تجهیزات قدیمی و فقدان حمایت از هنرجویان) و موانع سیاسی (موانع قانونی، کمبود منابع مالی، تصمیم‌گیری غیرتخصصی، ارتباط‌نداشتن با بازار کار و نبود پشتیبانی سایر سازمان‌ها) و موانع فرهنگی (فقدان بسترسازی فرهنگی و نگرش منفی).

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A phenomenological study of the obstacles to successful implementation of formal technical and vocational education curriculum with respect to the lived experiences of technical teachers*

نویسندگان [English]

  • Ali Shahraki 1
  • Mohammad javād Liāghatdār 2
  • Ahmadrezā Nasr Esfahāni 3
  • Ali Asghar Khallāghi 4
1 , PhD Candidate University of Isfahan, Isfahan, Iran
2 (PhD), University of Isfahan, Isfahan, Iran
3 (PhD), University of Isfahan, Isfahan, Iran
4 (PhD), Shahid Rajāee Teacher Training University, Tehran, Iran
چکیده [English]

 This study seeks to analyze the most important obstacles to the successful implementation of the formal technical and vocational education curriculum based on the lived experiences of technical teachers with a background in vocational school training. According to its purpose and nature, this study was a qualitative research with phenomenological design. Data was collected according to the principle of theoretical saturation through semi-structured interview with 18 technical teachers in vocational schools who were selected by purposive sampling. Colaizzi's seven-step method was used to analyze the data. Data analysis indicated that the most important obstacles to the successful implementation of formal technical and vocational education curriculum are in three general themes: technical barriers (inadequate academic guidance, lack of specialized personnel, lack of technical teachers' empowerment, unbalanced distribution of courses, old vocational school space and equipment, and lack of support from technical teachers), political barriers (legal barriers, lack of financial resources, unprofessional decision-making, lack of connection to the labor market, and lack of support from the other organizations), and cultural barriers (lack of cultural contextualization and the presence of a negative attitude).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technical and Vocational Education
  • Curriculum
  • Phenomenology
  • Qualitative Study

مراجع

  • امامی، محمدرضا و سعیدی، معصومه سادات. (1386). نقش و اهمیت آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در توسعة خوداشتغالی و کارآفرینی. مجلة کار و جامعه، 20(2)، 32-40.
  • انصاری‌پور، مجتبی. (1393). نظام آموزش فنی‌وحرفه‌ای موفق. فصلنامة رشد آموزش فنی‌وحرفه‌ای، 10(2)، 40-43.
  • جلیلیان، سهیلا، مهرعلیزاده، یدالله و مرعشی، سیدمنصور. (1396). بررسی میزان انطباق آموزش‌های فنی و حرفه‌ای با نیازهای آموزشی ‌بخش صنایع در شهرستان خرمشهر. فصلنامة رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 8(1)، 131-149.
  • حسینی، سیدحسین. (1386). بررسی کارایی درونی و بیرونی آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای در استان فارس. سازمان آموزش‌وپرورش استان فارس.
  • دانایی‌فرد، حسن، الوانی، سیدمهدی و آذر، عادل. (1398). روش‌شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع. نشر صفار.
  • رضازاده، مهدی. (1386). شناسایی موانع مشارکت‌ بخش خصوصی در فعالیت‌های آموزش فنی‌وحرفه‌ای آموزش‌وپرورش استان خوزستان. سازمان آموزش‌وپرورش استان خوزستان.
  • شریعت‌زاده، مهدی. (1391). چالش‌ها و نارسائی‌های ناظر بر گذار دانش‌آموزان از مدرسه به بازار کار در ایران. تعلیم‌وتربیت، 28(1) ، 129-147.
  • شریعتی، فرهاد، امین‌بیدختی، علی‌اکبر و نجفی، محمود. (1398). ارائة مدلی جهت بهبود کیفیت آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای: با توجه به الزامات اقتصاد مبتنی‌بر دانش. پژوهش در نظام‌های آموزشی، 13(4)، 41-54.
  • شریف‌زاده، محمد. (1392). توسعة اقتصادی با چرخ آموزش. فصلنامة رشد آموزش فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش، 9(3)، 11-16.
  • عبداللهی، حسین. (1395). ارزیابی سازوکارهای تجربه‌شدة برقراری ارتباط بین آموزش فنی‌وحرفه‌ای رسمی و بازار کار در ایران. پژوهش در برنامه‌ریزی درسی، 13(1)، 152-167.
  • قهرمان، آرش. (1389). بررسی وضعیت موجود هنرستان‌های فنی‌وحرفه‌ای و کاردانش و مقایسة آن با استانداردها در استان خراسان رضوی. سازمان آموزش‌وپرورش استان خراسان رضوی.
  • کاووسی، رضا. (1396). فرصت‌ها و تهدید‌ها در آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای. فصلنامة رشد آموزش فنی‌وحرفه‌ای، 13(2)، 25-22.
  • گال، مردیت، بورگ، والتر و گال، جویس. (1396). روش‌های تحقیق کمی و کیفی در علوم تربیتی و روان‌شناسی (جلد اول، ترجمة احمد رضانصر و همکاران). انتشارات سمت و دانشگاه شهید بهشتی.
  • متین، نعمت‌الله. (1389). بررسی کارایی بیرونی رشته‌های حسابداری و کامپیوتر شاخه کاردانش در شهر تهران. سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش‌وپرورش.
  • مرجانی، بهناز. (1373). سیر تکوینی آموزش فنی‌وحرفه‌ای در ایران. معاونت آموزش فنی‌وحرفه‌ای وزارت آموزش‌وپرورش.
  • نفیسی، عبدالحسین. (1390). بررسی چگونگی و میزان ارتباط آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای رسمی با محیط کار و مهارت‌های شغلی. پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش.
  • نویدی، احد. (1388). بررسی واکنش‌ها و دیدگاه‌های گروه‌های ذی‌نفع نسبت به برنامة آموزش‌های مهارتی شاخة کاردانش در شهر تهران. پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش.
  • Brown, J. (2019). Integrating vocational education and training for secondary school students. Australian Council for Educational Research. https: //research. acer. edu. au/nswcurriculumreview/2/
  • Clarke, K. (2012). Entry to vocations: the efficacy of VET in Schools. NCVER, Adelaide.
  • Hubert Esser, F. (2012). key success factors of german TVET-Cooperation with business community. Bonn, Federal Institute for Vocational Education and Training.
  • Husserl, E. (1970). The idea of phenomenology. Nijhoff.
  • Lincoln, Y., & Guba, E. (1985). Naturalistic inquiry. Sage publication.
  • Morrow, R., Rodriguez, A., & King, N. (2015). Colaizzi’s descriptive phenomenological method. The psychologist, 28(8), 643-644.
  • Polesel, J., Gillis, S., Leahy, M., Guthrie, H., Klatt, G., Suryani, A., & Firth, J. (2019). A report for the NSW Department of Education on vocational education and training delivered to secondary students. Centre for Education Statistics and Evaluation, NSW Department of Education. http: //hdl. handle. net/11343/269255.
  • Russo, G., Serafini, M., & Ranieri, A. (2019). Attractiveness is in the eye of the beholder. Empirical Research in Vocational Education and Training, 11, Article 7. https: //doi. org/10. 1186/s40461-019-0082-2
  • Titus, I., & Okorafor, A. O. (2012). New approaches to the development of technical, vocational education and training (TVET) curriculum for improved labour productivity. International Journal of Educational Research, 12(1), 101-108.

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 08 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 19 بهمن 1401
  • تاریخ پذیرش: 29 آذر 1402

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار