بررسی روش‌های آموزشی در تعلیمات عشایر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه فلسفه تعلیم و تربیت، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه علوم تربیتی، دانشگاه شیراز، ایران

چکیده

آموزش از اساسی‌ترین نیازهای بشر است. بدون آموزش هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند به بقای خود ادامه دهد. به‌دلیل اهمیت آموزش نظریه‌ها و دیدگاه‌های متعددی دربارة آن ارائه شده که روزبه‌روز در حال رشد است. در همة نظریات، به سه رکن اساسی فرایند آموزش، یاددهنده‌ و یادگیرنده، محتوا و مواد آموزشی در قالب فرایند یاددهی ـ یادگیری یا همان تدریس پرداخته شده است.
هر نظریه یا دیدگاه، براساس معرفت‌شناسی حاکم بر آن، نگاه‌ متفاوتی به تدریس دارد.
این پژوهش، با هدف بررسی روش‌های آموزشی در تعلیمات عشایر جنوب کشور در زمان مدیرکلی محمد بهمن‌بیگی انجام شد. روش تحقیق از نوع تحلیل محتواست. منابع استفاده‌شده در این پژوهش، آثار به‌جامانده از محمد بهمن‌بیگی است که عبارت‌اند از کتاب‌های تألیفی ایشان و کتاب‌ها، مقاله‌ها، مستندها و پایان‌نامه‌هایی که دربارة ایشان نوشته شده است؛ همچنین شامل مصاحبه‌هایی است که در این زمینه انجام شده است. یافته‌های این پژوهش نشان داد
در تعلیمات عشایر نیز، مانند بسیاری از نظام‌های آموزشی، از روش‌های رایج در نظام‌های آموزشی
استفاده می‌شود؛ ازجملة این روش‌ها می‌تـوان بـه روش‌هـای ایفـای نقش، روش آزمایشگاهی، روش نمایـشی، روش سـخنرانی، روش گـردش عـلمی و روش پـرسش‌وپاسـخ اشـاره کـرد. اگرچه این روش‌ها امروزه جزو روش‌های سنتی تدریس‌اند، هنوز هم استفاده می‌شوند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating educational methods in nomadic education

نویسندگان [English]

  • Hasan Rostami 1
  • Mohammad Hossein Heydari 2
  • Bābak Shamshiri 3
1 PhD Candidate in Philosophy of Education at Islamic Āzād University (Khorāsgan Branch), Khorāsgān, Iran
2 (PhD), University of Isfahān, Isfahān, Iran2
3 (PhD), Shirāz University, Shirāz, Iran3
چکیده [English]

Education is one of the most basic human needs. Without education, no society could survive. Nowadays, due to the importance of education, many theories and viewpoints have been presented and are being presented. In all the theories, the three main pillars of the teaching process "teacher, learner, and educational content and materials" have been discussed in the form of teaching-learning process or just teaching. Each theory or perspective has a different view towards teaching, based on the epistemology that governs it. This research was conducted with the aim of investigating the educational methods used by the nomads during the time when Mohammad Bahmanbeigi was the director general 
in the southern nomads. It was a content analysis research. The sources used in this research were the works left by Mohammad Bahmanbeigi, including the books written by himself, and books, papers, documentaries, and theses written about him, as well as the interviews that were conducted on it. The research findings showed that common methods were used in the education systems of the nomads, like many educational systems, which include the methods of role playing, laboratory method, demonstration method, lecture method, scientific tour method and question and answer method, although these methods are among the traditional teaching methods today, they are still used.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Educational Methods
  • Poetical Contest
  • Conference
  • Drama
  • Laboratory Method
  • آیتی، عبدالمحمد. (1372). تحریر تاریخ وصاف. مؤسسة مطالعات تحقیقات فرهنگی.
  • احمدی، اسماعیل.، امیری، ابوالفتح و رنجبر، کهزاد. (1384). نوشته‌هایی در مورد بهمن‌بیگی و آثار او. ویژه‌نگار.
  • امان‌الهی‌بهاروند، سکندر. (1360). کوچ‌نشینی در ایران، پژوهشی درباره ایلات و عشایر. بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
  • بهمن‌بیگی، محمد. (1324). عرف و عادت در عشایر فارس. انتشارات نوید.
  • بهمن‌بیگی، محمد. (1374). اگر قره قاچ نبود. انتشارات نوید.
  • بهمن‌بیگی، محمد. (1379). به اجاقت قسم. انتشارات نوید.
  • بهمن‌بیگی، محمد. (1381). بخارای من ایل من. انتشارات نوید.
  • بهمن‌بیگی، محمد. (1386). طلای شهامت. انتشارات نوید. 
  • حاجی‌ناصری، سعید و یزدان‌پناه، میلاد. (1400). تبیین جامعة شناختی نهادی آموزش عشایری در ایران: مطالعة موردی ایل قشقایی. فصلنامة سیاست. مجلة دانشکدة حقوق ‌و علوم سیاسی، 51(2)، 435-460. 
  • حسینی، مهناز. (1393). بررسی دیدگاه‌های تربیتی محمد بهمن‌بیگی در نظام تعلیم‌وتربیت عشایری [پایان‌نامة منتشرنشدة کارشناسی ارشد]. دانشکدة علوم تربیتی‌ و روان‌شناسی دانشگاه شیراز. 
  • حیدری، سلیمان و بینشی‌فر، فاطمه. (1396). بررسی نقش اصل 4 ترومن. فصلنامة علمی پژوهشی تاریخ اسلام و ایران، 27(35)،    35- 55.
  • سهرابی، علی. (1387). آموزش‌وپرورش در عشایر ایران. انتشارات نوید.
  • شهاوند، زمان. (1394). سی سال تجربه. انتشارات شاپورخواست.
  • عادل مهربان، مرضیه. (1394). مروری بر تحلیل محتوای کیفی و کاربرد آن در پژوهش. انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
  • عباسی، اسدالله. (1397). الگوی مفهومی آموزش‌وپرورش عشایر با تکیه بر دیدگاه آموزشی بهمن‌بیگی [رسالة منتشرنشدة دکتری] دانشگاه پیام نور تهران جنوب.
  • عبدلی، مصطفی. (1396). سیر تحول در آموزش‌و‌پرورش عشایری در ایران. رشد مدرسه، 14(3)، 4-6. 
  • فارسی، محمدعلی (نویسنده و کارگردان). (1388). معلم؛ مروری بر زندگی استاد محمد بهمن‌بیگی [مستند و بیوگرافی]. مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی.
  • قشقایی، محمدحسین. (1385). یادمانده‌ها و خاطرات. مؤسسه نشر فرزان روز.
  • معتمدی، اسفندیار. (1389). معلمان بزرگ ایران‌ محمد بهمن‌بیگی. رشد معلم، 29(3)، 10-11. 
  • نادری‌دره‌شوری، مرادحاصل. (1393). رمز توفیق: نگاهی به رمزوراز موفقیت و محبوبیت محمد بهمن‌بیگی. انتشارات همارا. 
  • یوسفی، امرالله. (1386). قصة آفتاب: نمونه‌ای از روش‌های آموزشی محمد بهمن‌بیگی در مدارس عشایر ایران. قشقایی.
  • یوسفی، امرالله. (1390). آموزگار مهر. انتشارات نوید.
  • یوسفی، امرالله. (1394). مدیرکل افسانه‌ای. انتشارات تخت جمشید.