تحلیل محتوای کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی براساس مهارت های اجتماعی با توجه به دیدگاه آموزگاران

نویسنده

دانشجوی دکترای برنامه ریزی درسی دانشگاه فردوسی مشهد؛

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب های درسی تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی بر اساس آموزش مهارت های اجتماعی به دانش آموزان است. به همین منظور ضمن تحلیل محتوای کتاب های فوق از نظر آموزگاران نیز بهره گرفتیم. جامعه مورد بررسی در این پژوهش، عبارت اند از: ١ کتاب های تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی (سوم، چهارم و پنجم)، که از هر کتاب بخش تعلیمات مدنی، مورد تحلیل قرار گرفت. 2 ٢٦٢ آموزگار سوم، چهارم و پنجم دوره ابتدایی نواحی دوگانه شهرستان ارومیه که به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها برای بررسی نظر آموزگاران، پرسشنامه بود که بر اساس مقیاس لیکرت تنظیم گردید؛ برای بررسی مهارت های اجتماعی در کتاب های فوق، پیش نویسی از مهارت های اجتماعی تهیه شد. روش آماری این پژوهش، تحلیل توصیفی داده ها بود که داده ها با استفاده از آن ها، گردآوری، طبقه بندی و سازمان بندی شدند. همچنین برای تحلیل فرضیه های پژوهش از آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبی شفه بهره گرفتیم. بر اساس این پژوهش، میزان مهارت های اجتماعی در کتاب های تعلیمات اجتماعی مجموعاً در حد متوسط و متوسط به پایین است و تعداد و درصد مقوله های مهارت های اجتماعی در کتاب پایه سوم بیشتر از کتاب پایه چهارم و در کتاب پایه چهارم بیشتر از کتاب پایه پنجم می باشد. توالی و مداومت که از اصول سازمان دهی محتوا به شمار می آیند، در خصوص مهارت های اجتماعی در این کتاب ها به طور مناسبی رعایت شده اند. بیشتر آموزگاران، محتوای کتاب های تعلیمات اجتماعی را با زمان آن متناسب نمی دانستند. تصاویر کتاب ها در خصوص مهارت های اجتماعی در حد متوسط است و در کتاب پایه سوم بیشتر از کتاب پایه چهارم و در کتاب پایه چهارم بیشتر از کتاب پایه پنجم می باشد. آموزگاران پایه سوم به طورکلی معتقدند محتوای این کتاب می تواند به میزان خوبی دانش آموزان را در خصوص آموزش مهارت های اجتماعی یاری دهد و آموزگاران پایه های چهارم و پنجم معتقدند محتوای کتاب ها در حد کم و متوسط، دانش آموزان را در خصوص آموزش مهارت های اجتماعی یاری می دهد.  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Content analysis of primary schools’ social science textbooks from social skillsʹ perspective and teachersʹ viewpoints on that

نویسنده [English]

  • Marzieh Dehghani
(PhD candidate) in curriculum studies at Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

The purpose of this research was to study social science textbooks of primary schools based on teaching social skills to students. In addition to the analysis of the contents of the above mentioned textbooks, the researcher tried to benefit from the viewpoints of teachers. The research population included:1) Primary school’ social textbooks (grades 3, 4 & 5), in which civil education section was selected and analyzed , 2) primary school teachers (831 teachers) working in two districts of Orumiye. The sample which consisted of 262 teachers was estimated with Cochran formula. The research instrument for collecting the teachers’ views were questionnaires developed based on Likert scale. Also, the social skills presented in the above mentioned textbooks was investigated using the researcher-made checklist of social skills. The data were analyzed using the descriptive statistics, one-way ANOVA and post hoc sheffe test. The results showed that the amount of social skills available in social science textbooks was totally at middle and lower than middle level. The number and percent of social science categories at the third-grade textbooks were more than the forth- grade one and the number and percent of the above mentioned categories in both textbooks were more than the fifth-grade textbooks. The sequence and consistency-which are the two principles of content organizationare appropriately considered regarding the social skills presented in the above mentioned textbooks.

کلیدواژه‌ها [English]

  • content analysis
  • social skills
  • views of teachers
  • social education books
  • Primary School