بازنمایی معنایی پدیدۀ هویت حرفه‌ای مدیران مدارس متوسطه و ارائة مدلی پارادایمیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشته مدیریت آموزشی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

2 استادیار مدیریت آموزشی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

3 استادیار برنامه‌ریزی درسی، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج، ایران

چکیده

هدف این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه‌های هویت حرفه‌ای مدیران مدارس متوسطه و ارائة مدلی پارادایمیک بود. روش‌شناسی این پژوهشْ کیفی بود و مشارکت‌کنندگان آن را کلیة مدیران مدارس متوسطة نواحی سه‌گانة شهرستان کرمانشاه تشکیل دادند که بر اساس قاعدة اشباع نظری ۲۴ نفر برای مصاحبه انتخاب شدند. داده‌ها با روش نظریة داده‌بنیاد و با کمک نرم‌افزار مکس‌کیودا تحلیل شدند. یافته‌ها نشان داد که شرایط علّی پدیدة هویت حرفه‌ای عبارت‌اند از: دانش تخصصی، مهارت حرفه‌ای و فلسفة حرفه؛ شرایط زمینه‌ای شامل ظرفیت حرفه‌ای و گرایش حرفه‌ای؛ شرایط مداخله‌گر شامل مدیریت روزمرگی و ساختار سازمانی بازدارنده؛ راهبردهای مؤثر در هویت حرفه‌ای شامل هم‌اندیشی و تعامل حرفه‌ای و روابط انسانی مبتنی بر درک متقابل و پیامدهای هویت حرفه‌ای الگوبودن در حرفه، غرور حرفه‌ای و مجذوب حرفه بودن. مقولة هستة پژوهش «هویت حرفه‌ای مدیر مدرسه به‌مثابة درک خود به‌عنوان یک حرفه‌ای: کاتالیزور پیشرفت حرفه‌ای» شکل گرفت که به‌نسبت سایر مقولات محوری انتزاعی‌تر است و جامعیت بالاتری دارد. درنهایت مضمون‌های محوری شناسایی‌شده در قالب مدل پارادایمیک اشتراوس و کوربین ترسیم شد. با توجه به نتایج مصاحبه با خبرگان، گفتنی است که شکل‌گیری و توسعة هویت حرفه‌ای مدیران مدارس متوسطه امری ضروری است که سبب افزایش انگیزه، ارتقای مهارت‌های مدیر و ارائة خدمات باارزش به جامعه و دیگران می‌شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Semantic representation of the phenomenon of high school principals’ professional identity and proposing a paradigmatic model

نویسندگان [English]

  • Javād Bāgheri Asl 1
  • Rafigh Hasani 2
  • Fardin Abdullāhi 3
1 , PhD Candidate in Educational Management at Islāmic Āzād University (Sanandaj Branch), Sanandaj, Iran
2 (PhD), Islāmic Āzād University (Sanandaj Branch), Sanandaj, Iran
3 (PhD), Islāmic Āzād University (Sanandaj Branch), Sanandaj, Iran
چکیده [English]


The aim of this research was to semantically represent the phenomenon of professional identity of high school principals and also to propose a paradigmatic model for it. The research methodology was qualitative and the research population included all high school principals of the three educational districts in Kermānshāh, among whom, 24 people were interviewed based on the principle of theoretical saturation. Data were analyzed through grounded theory method and using Maxqda software. Findings showed that casual conditions of the phenomenon of professional identity included the specialized knowledge, professional skills and philosophy of the profession. Contextual conditions included professional capacity and professional tendency; intervening conditions included routine management and coercive organizational structure; and also effective strategies on professional identity included the professional co-thinking and interaction and human relations based on the mutual understanding and the consequences of professional identity, being a role model in one's profession, professional pride and being attracted to one's profession. Finally, the core category of the research, i.e., “professional identity of the high school principals in terms of understanding oneself as a professional, and catalyst for the professional progress" was formed which wasmore abstract and comprehensive than the other core categories. Ultimately, the identified core themes were drawn in the form of the paradigm model of Strauss and Corbin.According to the results of interview with experts, it can be said that the formation and development of professional identity of high school principals is a necessity that increases the motivation, improves the skills of the principals and provides valuable services to the community and others.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Semantic Representation
  • Professional Identity
  • High School Principals
  • Balance between Relationship and Responsibility
  • Colleagues' Homogeneity

مراجع

استراوس، آنسلم و کوربین، جولیت. (1385). مبانی روش تحقیق کیفی: نظریة مبنایی، رویه‌ها و شیوه‌ها (ترجمة بیوک محمدی). پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
امین مظفری، فاروق و یوسفی اقدم، رحیم. (1393). عوامل مؤثر بر نقش مدیران گروه‌های آموزشی: مطالعه موردی دانشگاه تبریز. فصلنامة پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی، 72، 143- 165.
ایمان‌زاده، علی و جعفریان، وحیده. (1398). هویت حرفه‌ای دانشجویان تحصیلات تکمیلی آموزش و به‌سازی منابع انسانی دانشگاه تبریز: مطالعه پدیدار شناختی. فصلنامة آموزش و توسعه منابع انسانی، 20، 57- 80.
توانگرزمین، مژگان و لبادی، زهرا. (28-29 بهمن‌ماه، 1393). بررسی رابطة مؤلفه‌های هویت حرفه‌ای پرستاران با مدیریت دانش [مقاله ارائه‌شده در کنفرانس]. هفتمین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی مدیریت دانش، مرکز همایش‌های بین‌المللی شهید بهشتی تهران.
جلالی، رستم. (1391). نمونه‌گیری در پژوهش‌های کیفی. مجله تحقیقات کیفی در علوم سلامت، 1(4)، 20-310.
حجازی، اسد. (1397). تعیین ابعاد و مؤلفه‌های هویت حرفه‌ای معلم تراز جمهوری اسلامی ایران. نشریة راهبردهای نوین تربیت‌معلمان، 4(6)، 36-56.
حیدری، حمید و رضایی، احمد. (1391). تحلیل جامعه‌شناختی هویت حرفه‌ای دانشجویان مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه مازندران. فصلنامة علمی پژوهشی تحقیقات فرهنگی، 5(2)، 1-29.
رستمی، مجید و جوهرچی، محمد. (1396). تأثیر فرهنگ‌سازمانی و پاداش‌های انگیزاننده بر فرآیند استفاده دانش در سازمان نمونه موردبررسی: کادر اجرایی و دبیران شاغل در دبیرستان‌های دخترانه منطقه 1 تهران. فصلنامة مطالعات مدیریت و حسابداری، 3(1)، 403-418.
شیربگی، ناصر.، نعمتی، سمیه و ساعدی، رسول. (1398). درک مفهوم پژوهشگری از دیدگاه اعضای هیئت‌علمی. فصلنامة علمی پژوهشی راهبرد فرهنگ، 45، 29-60.
عبداللهی، حسین. (1392). ویژگی‌های عمومی و حرفه‌ای مدیران مدارس متوسطه ایران. فصلنامة تعلیم و تربیت، 118، 93-115.
فروتن، معین.، رشادت جو، حمیده و سامانی، سیامک. (1398). تدوین مدل هویت حرفه‌ای اعضای هیئت‌علمی (موردمطالعه: اعضای هیئت‌علمی دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان فارس). فصلنامة علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 10(1)، 217-241.
محمدی، علیرضا. (1387). ارزشیابی برنامه‌ریزی نیروی انسانی در آموزش‌وپرورش ایران و مشکلات آن. فصلنامة تعلیم و تربیت، 94، 147-176.
محمدپور، احمد. (1389). فراروش (بنیان‌های فلسفی و عملی روش تحقیق ترکیبی در علوم اجتماعی و رفتاری). جامعه‌شناسان.
محمودپور، بختیار.، رحیمیان، حمید.، عباس‌پور، عباس و دلاور، علی. (1391). بازشناسی چالش‌های فراروی تجاری‌سازی پژوهش‌های مدیریت آموزشی با ارائه نظریه زمینه‌ای. فصلنامة علمی- پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی، 3(3)، 1-26.
محمودی بورنگ، محمد و نبئی، حمزه. (1398). عوامل مؤثر بر هویت حرفه‌ای معلم: مروری نظام‌مند. فصلنامة توسعه حرفه‌ای معلم، 4(1)، 94-77.
مشایخی، بیتا.، نوروش، ایرج.، حجازی، رضوان و مؤمنی یانسری، ابوالفضل. (1398). به‌سوی نظریه‌ای برای فرآیند شکل‌گیری هویت حرفه‌ای حسابرسان داخلی: شواهدی از ایران. فصلنامة علمی پژوهشی دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 8(29)، 15-41.
نیشابوری، معصومه.، احمدی، فضل‌الله و کاظم نژاد، انوشیروان. (1397). برزخ تحصیلی.، اصلی‌ترین موانع کسب هویت حرفه‌ای در دانشجویان پرستاری: یک مطالعه. مرکز تحقیقات مراقبت‌های پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ایران. نشریة پرستاری ایران، 112، 20-31.
Armstrong, D. & Mitchell, C. (2017). Shifting identities: Negotiating intersections of race and gender in Canadian administrative contexts. Educational Management Administration & Leadership, 45(5), 825-841.
Baxter, J. (2011). Public sector professional identities: a review of the literature. http://oro.open.ac.uk/29793/49/Public_service_professional_identities_a_review_of_the_literature_2012.pdf.
Broberg, P., Umans, T., Skog, P. & Theodorsson, E. (2018). Auditors professional and organizational identities and commercialization in audit firms. Accounting, Auditing & Accountability Journal, 31(2), 374-399.
Chen, Y., & Reay, T. (2021). Responding to imposed job redesign: The evolving dynamics of work and identity in restructuring professional identity. Human Relations, 74(10), 1541-1571. doi: doi.org/10.1177/0018726720906437.
Corbin, J. & Strauss, A. (2008). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory (3rd ed.). Sage Publications, Inc.
Crow, G., Day, C., & Moller, J. (2017). Framing research on school principals’ identities. International Journal of Leadership in Education, 20(3), 265-277.
Crow, G. M. & Moller, J. (2017). Professional Identities of School Leaders across International Contexts: An Introduction and Rationale. Educational Management Administration & Leadership, 45(3), 749-758.
Cruz-Gonz´alez, C., Rodr´ıguez, C. L. & Segovia, J. D. (2020). A systematic review of principals’ leadership identity from 1993 to 2019. Educational Management Administration & Leadership, 49(1), 31-53.
Delima, V. T. (2015). Professional Identity, Professional Commitment and Teachers’ Performance. International Journal of Novel Research in Education and Learning, 2(4), 1-12.
Isotalo, S. (2017). Teacher Educators’ Professional Identity Formation in a Challenging Context: Experience from Eritrea (Master’s Thesis in Education, University of Jyväskylä). https://jyx.jyu.fi/bitstream/handle/123456789/54378/URN_NBN_fi_jyu-201706082749.pdf?sequence=6
James, D. (2017). Professional Identity, Learning Cultures and Educational Quality: Some Lessons from Further Education. Wales Journal of Education, 19(1), 107-124.
Jermolajeva, J., & Bogdanova, T. (2017, May). Professional identity of higher education teachers in samples of Riga and Smolensk. In Society. Integration. Education. Proceedings of the International Scientific Conference (Vol. 1, pp. 197-207).  https://www.academia.edu/47496826/Professional_Identity_of_Higher_Education_Teachers_in_Samples_of_Riga_and_Smolensk
Johnson, L. & Crow, G. M. (2017). Professional identities of school leaders across international contexts. Educational Management Administration & Leadership, 45(5), 747-748.
Mpungose, J. (2010). Constructing principals’ professional identities through life stories: an exploration. South African Journal of Education, 30, 527-537.
Neary, S. (2014). What I call myself defines who I am. Career Matters, 2(3), 14-15.
Osborne, C. (2017). Pre-service Early Childhood Educators’ career aspirations: Examining decisions to enter the field and professional identity formation [Doctoral dissertation, University of Guelph, Ontario, Canada]. https://atrium.lib.uoguelph.ca/xmlui/bitstream/handle/10214/11396/Osborne_Caitlyn_201707_MSc.pdf?sequence=4&isAllowed=y
Robertson, S. (2017). Transformation of professional identity in an experienced primary school principal: A New Zealand case study. Educational Management Administration & Leadership, 45(5), 774-789.
Ross, D. J. & Cozzens, J. A. (2016). The Principal ship: Essential Core Competencies for Instructional Leadership and Its Impact on School Climate. Journal of Education and Training Studies, 4(9), 162-176.
Sherick, H. M. (2014). The thoughtful development of others: A qualitative study of the impact of developmental relationships on chief academic officers in higher education [Doctoral dissertation, The University of Nebraska-Lincoln]. https://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1222&context=cehsdiss
Spilková, V. (2011). Developement Of Student Teachers’ Professional Identity Through Constructivist Approaches And Self-Reflective Techniques. Orbis Scholae, 5(2), 117-138.
Supovitz, J., Sirinides, P. & May, H. (2010). How principals and peers influence teaching and learning. Educational Administration Quarterly, 46(1), 31-56.
Tan, C. P. (2014). Educating for Professional Identity Development (Doctoral dissertation, University University Rotterdam). https://repub.eur.nl/pub/77318/Professional-Identity-Development-C.P.Tan.pdf
Tubin, D. (2017). Leadership identity construction practices: The case of successful Israeli school principals. Educational Management Administration & Leadership, 45(5), 790-805.
Vuori, L. (2015). WHO AM I?: The Teacher Identity Construction of Student Teachers (Master’s thesis, University of Jyväskylä). https://jyx.jyu.fi/bitstream/handle/123456789/45968/URN%3ANBN%3Afi%3Ajyu-201505211928.pdf?sequence=1
Wilson, M. E., Liddell, D. L., Hirschy, A. S. & Pasquesi, K. (2016). Professional Identity, Career Commitment, and Career Entrenchment of Midlevel Student Affairs Professionals. Journal of College Student Development, 57(5), 557-572.
Woo, H. R. (2013). Instrument construction and initial validation: professional identity scale in counseling [Doctoral dissertation, University of Iowa]. http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.837.593&rep=rep1&type=pdf

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 17 اسفند 1399
  • تاریخ بازنگری: 31 خرداد 1400
  • تاریخ پذیرش: 09 مرداد 1400

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار